مهدی عیسی‌زاده، عضو كمیسیون اجتماعی مجلس ایران و نماینده مردم تكاب، میاندوآب و شاهین دژ روز بیست و سوم تیرماه در جلسه علنی مجلس در رابطه با اوضاع بحرانی دریاچه ارومیه گفته است:"۷۵ درصد دریاچه ارومیه خشك شده وهر روز كه می‌گذرد آب این دریاچه بیشتر در معرض خشكی قرار می‌گیرد."
عیسی زاده در این خصوص تصریح كرده است:"وضعیت دریاچه ارومیه زنگ خطری برای مسئولان است و كشور را تهدید می‌كند."
او همچنین افزوده است:"وضعیت آب این دریاچه اسفناك بوده اما هیچ‌كس نسبت به این مهم پاسخگو نیست."

عیسی زاده با تاكید بر اینكه ظلمی كه نسبت به دریاچه ارومیه اتفاق می افتد فراموش نشدنی است، اظهار داشته است:" از ۷۵۹۰ میلیون مترمكعب اب تنها ۳۰۰ میلیون مترمكعب اب در رودخانه زرینه رود باقیمانده است و دشت رحیم خان به دلیل نبود آب بلااستفاده مانده است."
 او در این خصوص دردمندانه گفته است:" به واقع باید این درد را به چه كسی گفت؟ بیش از یك سال است كه از وزیر نیرو در این خصوص سوال پرسیده شده اما بدون جواب باقی مانده است. "
نماینده مردم تكاب، میاندوآب و شاهین دژ هشدار داده است: "اگر بی‌توجهی نسبت به وضعیت دریاچه ارومیه ادامه یابد بسیاری از دست‌های پنهانی كه مانع رسیدن آب به این دریاچه می‌شود را رسوا خواهم كرد"
وی افزود: "داستان غم‌انگیر دریاچه ارومیه را همه شنیده‌اند و همگی به ظاهر دلشان برای این دریاچه می‌سوزد اما كسی برای درمان آن تلاش نمی‌كند".
مهدی عیسی‌زاده تاكید كرده است اگر به وضعیت دریاچه ارومیه رسیدگی نشود ازاین دریاچه صرفا"كویری در دل آذربایجان" باقی خواهد ماند.
این در حالی است كه در بیست و یكم دیماه سال قبل نیز نادر قاضی‌پور با انتقاد از وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه، گفته بود: متأسفانه به‌علت تعلل مسئولان سطح آب این دریاچه به‌صورت چشمگیری كاهش یافته و در آینده نزدیك به‌طور كامل خشك می‌شود."
قاضی پور نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی، با تأكید بر اینكه مسئولان باید سونامی نمك در داخل كشور را جدی بگیرند،‌ افزوده بود:" به‌طور حتم در صورت خشك شدن دریاچه باید شاهد بروز طوفان‌های نمك در كشورها خواهیم بود."
دریاچه ارومیه تا همین یك دهه قبل با صد و چهل كیلومتر طول و پنجاه و پنج كیلومتر عرض از پنجاه و دو هزار كیلومتر مربع مساحت و متوسط عمقی در حدود شانزده متر برخوردار بود.
عرصه طبیعی جزایر دریاچه ارومیه كه دارای ‪ ۱۰۲‬جزیره كوچك و بزرگ است به صورت تپه ماهور و با پوشش گیاهی استپی محل تولید مثل انواع پرندگان و جانوارن وحشی بوده است. محیط دریاچه ارومیه نیز ‪ ۴۶۳‬كیلومتر بوده وحوزه آبریز ‪ ۱۴‬رودخانه دائمی و فصلی می‌باشد. اوضاع دریاچه ارومیه به حدی بحرانی است كه اگر با سطل اب به حیوانات این جزیره اب نرسانند همه تلف خواهند شد. در واقع تا كی می توان به این شیوه ادامه داد وقتی كه چشمه های اب شیرین این جزایر تماما در حال خشك شدن هستند؟!
توجه به این امر لازم است پارك ملی دریاچه ارومیه یكی از ‪ ۵۹‬ذخیره‌گاه طبیعی محیط زیست جهان است كه به دلیل طبیعت مناسب آن برای زیست دائمی و موقت انواع پرندگان كمیاب و نادر جهان و زیبایی‌های طبیعی سواحل و جزایر آن از سوی یونسكو به عنوان یك ذخیره‌گاه بیوسفری در جهان شناخته شده است.
این دریاچه همچنین با زیبایی‌های طبیعی خود یكی ازبزرگترین معادن نمك جهان نیز بشمار می‌رود كه بیش از ده میلیارد تن انواع نمكها را در دل خود جای داده است. این ذخیره عظیم نمك بعد از مرگ دریاچه ارومیه به حدی خطرناك خواهد شد كه خطرات پایدار آن از خطر نیروگاه اتمی چرنوبیل در اوكراین نیز مهلكتر خواهد شد.
دریاچه ارومیه و حریم آن به عنوان یكی از ‪ ۱۴‬پارك ملی مشمول محدودیتهای ویژه است. دریاچه ای كه چند سال دیگر اگر با همین منوال پیش برود دیگر وجود خارجی نخواهد داشت.
سازمان یونسكو در راستای برنامه جهانی انسان و بیوسفر،‪ ۹‬نقطه ازجهان را برای حفاظت انتخاب كرده كه یكی از آنها دریاچه ارومیه می‌باشد.
كنوانسیون رامسر نیز كه درسال ‪ ۱۳۴۹‬برگزار گردید و ‪۱۲۰‬كشور جهان به آن پیوسته‌اند ‪ ۲۰‬تالاب پراهمیت را در دنیا برای حفاظت موكد برگزیده‌اند كه دریاچه ارومیه یكی از آن جمله است. این انتخاب غرور آمیز، اكنون چیزی جز حسرت و تاسف در یادها زنده نمی كند.
متاسفانه در خلال دهه اخیر، دریاچه ارومیه بصورت دلهره اوری در برابر چشمان مسئولان دچار كمی ابی و خشكی شده بگونه ایكه براساس آخرین اظهارات مقامات ایرانی، این دریاچه تا به امروز سه پنجم از مساحت خود را از دست داده است. خشك شدن این دریاچه ناگهانی نبوده است. دست كم از پانزده سال قبل كارشناسان محیط زیست نسبت به اغاز روند خشك شدن دریاجه ارومیه هشدادر داده بودند.
دكتر مرتضی جمالی محقق موسسه تحقیقات اكولوژی و تنوع زیستی مدیترانه مارسی فرانسه، در گفتگو با خبرگزاری مهر با اشاره به گذشته دویست هزار ساله دریاچه ارومیه گفته است:" دوره های كم آبی این دریاچه مربوط به اواخر دوره عصر یخبندان در بیست و دو تا هجده هزار سال قبل بوده ولی به نظر می رسد كه دریاچه هیچگاه كاملا خشك نشده است. یعنی در این مدت كه سطح آب آن مانند سطح آب حوض سلطان در قم بوده است هرگز دریاچه رو به خشكی كامل نرفته است."
دكتر جمالی در ادامه به تبعات آب و هوایی منطقه پس از خشكسالی اشاره كرده و افزوده است:" ثابت شده كه وجود توده های بزرگ آب تا حدی می تواند قاره ای بودن آب و هوا را از بین ببرد كه این امر برای دریاچه ارومیه نیز صادق است...این گفته به این معنا است كه در حال حاضر دریاچه ارومیه می تواند میان گرمترین دمای ماه سال و سردترین دمای ماه سال تعادل ایجاد كند و هوای ملایمی را برای ساكنان منطقه ایجاد كند. برای مثال اگر اختلاف گرمترین و سردترین ماه سال پنجاه درجه باشد، با از بین رفتن دریاچه اختلاف دما به هفتاد درجه می رسد از این رو تابستانهای گرم و خشك و زمستانهای سرد و خشك در انتظار ساكنان منطقه خواهد بود."
در حال حاضر یازده رود خانه ای كه به دریاچه ارومیه سرازیر بوده به علت سدهایی كه در مسیر رودخانه ها ساخته شده، مسدود شده است. بر روی برخی از این رودها چند سد زده شده است. گفته می شود هنوز وزارت نیرو در صدد بررسی ساخت سدهای جدیدی بر روی رودخانه های این دریاچه است.
كارشناسان محیط زیست، سد سازی جنون آمیز، حفر بی رویه چاههای عمیق، هدر رفتن اب، عبور بزرگراه شهید كلانتری از وسط دریاچه ارومیه و بی توجهی مسئولین را از جمله عوامل اصلی تخریب و نابودی این دریاچه می دانند.
این در حالی است كه به دنبال ساخت "جاده" دوبانده كلانتری و نه "پل" كلانتری، آنهم از طریق ریختن میلیونها تن سنگ و خاك گران قیمت كوه زنبیل، بر بستر دریاچه، چرخه آب از شمال به جنوب دریاچه مختل شده و این امر باعث گردیده است كه با ازدیاد شوری بخش جنوبی، مهمترین كانون زیستی این دریاچه رو به مرگ برود. در واقع جاده ای كه بر گلوی دریاچه اورمیه ساخته شده، یكی از غیر استانداردترین شیوه های راهسازی در جهان است.
حسن عباس نژاد مدیر كل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی اخیرا اظهار داشته است:" كلیه صدو دو جزیره ان از طریق خشكی به هم ارتباط یافته اند و ارزش اكولوژیكی جزایر ۹ گانه كه قبلا" محل تخم گذاری انواع پرندگان از جمله فلامینگو و پلیكان بوده كاهش یافته است."
در این میان منابع عظیم آرتیمیای دریاچه ارومیه كه مختص این دریاچه است به شدت در معرض نابودی قرار گرفته است.
توجه داشته باشید كه قیمت هر كیلو گرم آرتیمیا در بازار های جهانی با توجه به كیفیت آن بیش از ۲۰۰ دلار است.
به گفته كارشناسان، پسروی آب دریاچه باعث شده كه در شرق و جنوب دریاچه شوره زارهایی به وجود آید كه به باغات این منطقه آسیب فراوانی وارد كرده و بر اثر غیرقابل زرع شدن زمین های كشاورزی، دهها روستای این منطقه متروكه شده اند. در این میان برخی از كارشناسان هشدار می دهند كه در عرض چند سال اینده نمك دریاچه اورمیه تا شهر سراب نیز خواهد رسید.
این مسئله از یك سو سبب مرگ گونه های منحصر بفرد جانوری و گیاهی در منطقه شده و از سوی دیگر باعث بلااستفاده ماندن مجموعه های بزرگ و پرهزینه گردشگری در ساحل دریاچه ارومیه و مرگ دردناك صنعت گردشگری در این منطقه خواهد شد. منطقه ای كه به خاطر زیباییهای بی نظیرش به عروس آذربایجان نیز شهره است.
این در حالی است كه مقامات دولت تاكید دارند كه دو دوره خشكسالی در دهه اخیر، عمده ترین عامل مشكلاتی بوده كه برای این تالاب ها و دریاچه ها پیش آمده است. آنها می گویند كه نه تنها هیچ سوء مدیریتی در در قبال دریاچه ارومیه صورت نگرفته بلكه تمامی تلاشهای دولت در راستای احیای این پیكره ابی بوده است. آنها در این خصوص به دستور محمود احمدی نژاد رییس جمهورایران، مبنی بر بارور كردن ابرهای اسمان منطقه نیز تاكید می كنند.
اما در مقابل كارشناسان زیست‌محیطی ایران ضمن اشاره به فقدان هرگونه اقدام عملی دولت در راستای احیای دریاچه ارومیه، می‌گویند كه با خشك شدن دریاچه ارومیه ایران در معرض "یك فاجعه ملی زیست‌محیطی" است. آنان هشدار می دهند كه این وضعیت می‌تواند بر محیط زیست كشورهای همجوار ایران هم تاثیر منفی بگذارد. در واقع به همان صورت كه ریزگردهای عربی از عراق به سوی ایران و تركیه می تازند، بلورهای نمك دریاچه ارومیه نیز قادرند تا صدها كیلومتر را در اسمان ایران و دیگر كشورهای منطقه با توجه به مسیر باد بپیمایند.
مقام‌های زیست محیطی ایران بارها هشدار داده‌اند كه اگر "اقدامی عاجل، جدی و ملی" در مورد این دریاچه انجام نشود، توفان و غبار نمك ناشی از خشك شدن آن تا استان تهران خواهد رسید و بیش از سیزده میلیون نفر تحت تاثیر این طوفانهای كشنده قرار خواهند گرفت.
در صورت ادامه روند فعلی تخمین زده می‌شود كه دریاچه ارومیه تا سه سال آینده به طور كامل خشك شود كه به گفته محمدباقر صدوق، معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت از محیط زیست، "در این صورت ۱۰ میلیارد تن نمك به صورت گرد و غبار و توفان دست كم بر سر شش میلیون نفر ساكن مناطق اطراف خواهد ریخت."
پس از آنكه نمایندگان مجلس ایران در جلسه روز سه شنبه، ۲۵ مرداد سال نود، با دو فوریت طرح جلوگیری از خشك شدن دریاچه ارومیه از طریق انتقال و پمپاژ آب از رودخانه های ارس و سیلوه، مخالفت كردند شهرهای شمال غرب ایران، در ناحیه آذربایجان ناارام شد. چراكه مردم منطقه برخلاف مسئولین، این هشدارها را بسیار جدی تلقی كرده بودند.

در واقع به دنبال مخالفت نمایندگان مجلس و نیز تداوم بی توجهی مسئولین ایران نسبت به خشك شدن دریاچه اورمیه، واكنش و اعتراضات گسترده ای از سوی مردم آذربایجان آغاز گردید. در پی این اعتراضات دهها تن بازداشت شدند كه برخی از آنها همچنان در زندان بسر می برند. پس از این اعتراضات دولت ایران اعلام كرد كه ۹۵۰ میلیون دلار برای احیای دریاچه ارومیه اختصاص داده شده است.
اسفندماه سال نود، نهاد "برنامه محیط زیست سازمان ملل" در گزارشی در مورد عواقب زیست ‌محیطی خشك شدن دریاچه ارومیه هشدار داد و اعلام كرد كه ارتفاع سطح آب دریاچه از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۱ به میزان هفت متر پایین رفته و بر اساس تصاویر ماهواره‌ای مساحت آن در این بازه زمانی از ۶۱۰۰ كیلومتر مربع به ۲۳۶۶ كیلومتر مربع كاهش یافته است.
بنا به اخبار منتشره در خبرگزاریهای ایران، در برخی از شهرهای مجاور دریاچه ارومیه چون سلماس، موارد متعددی از چشم درد ناشی از غبار و ریزگردهای نمكی ناشی از خشك شدن دریاچه اورمیه مشاهده شده است. همچنین كمیسیون بهداشت و درمان مجلس ایران هشدار داده، تنفس ریزگردهای نمكی فوق‌العاده خطرناك است و می‌تواند باعث بروز بیماری‌های ریوی، چشمی و پوستی شود.
وخامت اوضاع دریاچه اورمیه مرزهای ایران را نیز درنوردیده بگونه‌ای كه بنابه اظهار محمد جواد محمدی زاده، رئیس سازمان محیط زیست ایران، "برنامه توسعه و عمران سازمان ملل متحد" نیز در سال 91  بودجه ای در حدود"۱۳۵ میلیون دلار" برای حل مشكلات محیط زیست دریاچه اورمیه تخصیص داده است. این در حالی است كه براساس عقیده اقای پزشكیان نماینده تبریز، آنچه كه تاكنون از سوی دولت در خصوص نجات دریاچه اورمیه انجام گرفته صرفا برگزاری همایش و سمینار بوده است و نه چیز دیگری.
بسیاری از كارشناسان نگرانند كه این دریاچه دچار سرنوشتی همانند فاجعه دریاچه "آرال" شود.
دریاچه آرال در آسیای میانه قرار داد و از چند دهه قبل رو به خشكیدن نهاده است. تاكنون بخش اعظمی از این دریاچه خشك شده است. این مسئله باعث شده تا مردم منطقه با فاجعه توفان‌های شن و نمك و بیماریهای متعدد مواجه شوند.
در این میان به نوشته روزنامه خراسان در اردیبهشت ماه سال گذشته، ایران در شاخص جهانی عملكرد زیست محیطی ۲۰۱۲ كه از سوی دانشگاه ییل منتشر شده در میان ۱۳۲ كشور جهان با ۳۶ پله سقوط در رتبه ۱۱۴ قرار گرفته‌است و «فعالان محیط زیست نیز ضمن تایید این شاخص بین المللی، روند نزولی رتبه محیط زیست ایران را ناشی از اتفاقاتی می‌دانند كه طی چند سال اخیر رخ داده‌است.
محمد درویش، عضو هیات علمی "موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع" در این باره به روزنامه خراسان گفته " در دو سه سال اخیر چند اتفاق بسیار تأمل‌برانگیز در محیط زیست كشور به وقوع پیوست" از جمله "دریاچه ارومیه را از دست دادیم و حدود ۳۹۰ هزارهكتار از اراضی دریاچه ارومیه تبدیل به كویر شد كه از آن به عنوان بزرگ‌ترین رخداد بیابان‌زایی قرن ۲۱ یاد می‌شود."
در همین رابطه نادر قاضی پور یكی از نمایندگان مردم ارومیه در مجلس نهم ، در روز چهاردهم تیر ماه سال جاری در گفت و گو با خبرگزاری CHN اخبار و اطلاعات رسمی منتشر شده درباره افزایش سطح آب دریاچه ارومیه را "دروغ" می‏داند.قاضی پور می گوید: "دریاچه ارومیه آخرین نفس هایش را می كشد".
 قاضی پور حیات آذربایجان را وابسته به دریاچه ارومیه می‏داند و می‏گوید:" درصورت خشك شدن دریاچه ارومیه بیشتر از سه میلیون نفر در آذربایجان غربی و شرقی مجبور به كوچ می‏شوند. همچنین هزاران هكتار زمین های اطراف دریاچه كه سال های سال به دست كشاورزان آباد شده‏اند، بطور كامل خشك می‏شوند. چون در حال حاضر دریاچه ارومیه مثل زهكش عمل می‏كند و آب مناطق اطراف را به خود می گیرد و این آب تبدیل به بخار می شود.  درصورت ادامه این روند چاه های عمیق و نیمه عمیق اطراف شور و خشك می شوند و باید منتظر بیماری‏های مختلف باشیم."
 در تحولی دیگر عیسی كلانتری، وزیر پیشین كشاورزی و عضو كارگروه مشورتی حسن روحانی رئیس‌جمهور منتخب برای انتخاب كابینه جدید، اخیرا در مصاحبه‌ای با روزنامه قانون  با اشاره به عمق بحران زیست محیطی در ایران گفته است: "مشكل اصلی ای كه ما را تهدید می‌كند و از اسرائیل و آمریكا و دعواهای سیاسی خطرناك‌تر است مسئله زندگی ملت است. اگر وضعیت اصلاح نشود، ایران ۳۰ سال دیگر كشور ارواح می‌شود چون همه كشور تبدیل به كویر می‌شود."
وی با ابراز نگرانی نسبت به استفاده بی‌رویه از آبهای زیرزمینی گفته است :"فلات ایران دارد غیرقابل سكونت می‌شود و كسی به این فكر نیست. مسئله اینجاست كه آب‌های زیرزمینی تحلیل رفته‌اند وبیلان منفی آب بیداد می‌كند و كسی به فكر نیست. كم‌آبی كشور را به شدت تهدید می‌كند و بیلان منفی برداشت آب در ابتدای انقلاب زیر صد میلیون متر مكعب در سال بود این بیلان در حال حاضر به ۱۱ میلیارد متر مكعب رسیده است یعنی ۱۱۰ برابر شده است."
آقای كلانتری با تائید خشك شدن دریاچه‌ها در ایران اضافه كرده است: "پیكره‌های آبی طبیعی ایران خشكیده‌اند. دریاچه ارومیه، بختگان، تشك، پریشان، كافتر، گاوخونی، هورالعظیم،‌ هامون جازموریان دیگر چیزی باقی نمانده. من از وقوع بحران حرف می‌زنم. زندگی ملت در حال تهدید است."

در همین رابطه حسن روحانی رییس جمهوری كنونی ایران، در دورانی كه كاندیدای ریاست جمهوری بود در خلال سفر تبلیغاتی اش به شهر اورمیه با جمعی از اهالی این شهر دیدار كرده و گفته بود:" شما گفته اید كه دریاچه اورمیه را با اشك چشمتان پر می كنید. من فدای چشمهای شما بشوم. همه عزیزان بدانند من به شما قول می دهم اگر بار مسئولیت اجرایی بر دوش من قرار گرفت در اولین روز دولت، دریاچه اورمیه در دستور كارم خواهد بود."
وی افزوده بود:" ما در مركز مطالعات استراتژیك یك كارگروه ویژه برای دریاچه اورمیه تشكیل داده ایم. اولین بررسیها می گوید اگر خدای ناكرده این دریاچه خشك بشود زیست ۱٤ میلیون انسان در منطقه در معرض خطر قرار خواهد گرفت. آن زمان ریزگردهای نمك، تمامی زمینهای كشاورزی كشور را نابود خواهد كرد. اولین بررسیها به ما می گوید كه باید اب دریاچه خزر به اورمیه منتقل شود. من به شما قول می دهم كه در دولت من احیای دریاچه اورمیه جزء اولین برنامه های ما خواهد بود. پیش بینی محاسباتی اولیه ما این است كه برای انتقال اب از دریاچه خزر به اردبیل، تبریز و سپس به اورمیه، ۲ تا ۲ و نیم میلیارد دلار هزینه لازم است. اما با ایجاد دریاچه های مصنوعی در مسیر راه و فروش زمینهایی كه حاصل می شود بیش از ۷۰ درصد مخارج قابل تامین است."

اگرچه تردیدهای زیادی در خصوص علمی و عملی بودن این قبیل طرحها از سوی كارشناسان محیط زیست بیان می شود، اما آنچه كه مشخص است آن است كه مرگ دریاچه ارومیه و یا بی اب شدن فلات مركزی ایران، یكی از بدترین فجایع زیست محیطی تاریخ بشر خواهد بود و در صورت كم توجهی اقای روحانی و دیگر اشخاص مسئول، زندگی دهها میلیون نفر دچاره مخاطره خواهد گردید.
خشك شدن دریاچه ارومیه، جهنمی از نمك را به همراه خواهد اورد و در طول سالها و به همراه وزش بادها، صدها كیلومتر از اراضی حاصلخیز آذربایحان را در زیر غبار نمك به مرگ خواهد كشاند. مرگ دریاچه ارومیه خشك شدن یك دریاچه نیست، مرگ دریاچه ارومیه در واقع مرگ اینده، خاطرات، غرور، افتخارات، تاریخ و احساسات یك ملت است...