تركهای دوخا از ۱۰ هزار سال پیش در منطقه مغولستان زندگی می‌كنند. دو تن از محققین تركیه، دو ماه از زندگی خود را در میان تركهای دوخا كه از ۱۰ هزار سال پیش در شمال مغولستان به حیات خود ادامه می‌دهند، سپری كردند.

تركهای دوخا در دامنه‌های كوههای سایان در شمال مغولستان به زندگی كوچ‌نشینی خود ادامه می‌دهند.

"اؤزجان یوكسك" مدیر انتشاراتی مجله "اطلس" و "سلجان كوچوك‌اوستل" عكاس این مجله ما را از نزدیك با زندگی تركان دوخا آشنا كردند.

این دو محقق به مدت دو ماه در چادر دوخاها كه معتقدند با ویژگیهای منحصر بفرد خود قدیمی‌ترین و پاكترین اسرار تركها را محافظت كرده‌اند، به زندگی پرداختند.

اؤزجان و سلجان سپس مشاهدات خود را در فیلم مستندی به نام "مردم دوخا، تركهای ناپدید" به نمایش گذاشتند. این فیلم سپس در استانبول معرفی گردید.

"همانند انسانهای ۱۰ هزار سال پیش زندگی می‌كنند"

اؤزجان یوكسك مدیر مجله اطلس می‌گوید: دوخاها مانند مردم ۱۰ هزاتر پیش زندگی می‌كنند. همه چیز را باهم تقسیم می‌كنند. یك رابطه عادلانه در میانشان وجود دارد. مرتكب جرم نمی‌شوند. برتری زن نسبت به مرد و یا مرد نسبت به زن معنی ندارد. آنها به همراه گوزنهای "رِن" و در مسیر مهاجرت دسته‌جمعی آنان زندگی می‌كنند.

                                      "٥۰ درصد كلمات مشترك است"

سلجان كوچوك‌اوستل نیز می‌گوید: "در طول یك هفته در محاورات روزانه توانستیم با یكدیگر ارتباط برقرار كنیم. شاید بتوان گفت كه ٥۰ درصد كلمات مشترك است. برای كسی كه زبانش تركی است، یادگیری زبان دوخا خیلی آسان است."

با اینحال این زبان با خطر نابودی مواجه است. دوخاها كه احتمال می‌رود از منطقه تووا به مغولستان مهاجرت كرده‌اند، به آیین "تنگریجی‌لیك" (كه عده‌ای آن را شامانیسم نیز می‌خوانند) اعتقاد دارند كه این نیز دلیل دیگری بر ترك بودن دوخاها می‌باشد.

این طایفه كه با شیر و پنیر گوزنهای رن، میوه‌ها و نیز گوشت حیوانات شكاری تغذیه می‌كنند، شكارهای خود را نیز با یكدیگر تقسیم می‌نمایند.

"برای اینكه رودخانه‌ها آلوده نشود..."

گوزنها بخشی از زندگی دوخاها هستند.

تركهای دوخا چنان ارزشی برای طبیعت قائلند كه حتی برای آلوده نشدن رودخانه‌ها، دستهای خود را در رودها نمی‌شویند.

....................................

دیلیمیز و مدنیتیمیزی قوروماق اوچون دوغما دیلیمیزده تانیتدیریلان تولیدلری حتی صاحبلری‌نین خبری اولمادان رئكلام ائدك

     ساوالان بالی   دردلرین درمانی !