پیدا شدن نسخه سوم کتاب ارزشمند «دده قورقود»

               در «ترکمن‌صحرا» و مسائلی در این زمینه

                     حسن راشدی: 6 خرداد 1398

                            ( 27 مای 2019)

از روز بیستم به بعد اردیبهشت ماه 1398 خبری هیجان انگیز در شبکه های اجتماعی مبنی بر پیدا شدن نسخه سوم کتاب بی نظیر ترکان جهان و کتاب کم نظیر دنیا «دده قورقود» منتشر گردید که گفته می شد متفاوت از نسخه موزه واتیکان و دِرِسدن آلمان است و در در این نسخه و رساله‌ی 61-62 صفحه ای متفاوت از 12 «بوی- داستان» نسخه های قبلی، داستان سیزدهم و «کشتن اژدهای هفت سر» توسط «سالور قازان» هم نقل شده است.

نقل شدن داستان با نام «سالور قازان» نشان می داد این داستان نیز در ادامه داستانهای کتاب «دده قورقود» های قبلی اما متفاوت از آنهاست.؛ زیرا در داستانهای قبلی کتاب دده قورقود  دو داستان از سالور قازان با نامها و وقایع دیگر آمده است.

خبر پیدا شدن نسخه سوم کتاب دده قورقود از طرف محقق بنام، پروفسور دکتر «متین اکیجی» استاد دانشگاه «اژه-( (Ege universitesi از ترکیه و پروفسور دکتر حسین محمدزاده صدیق استاد دانشگاه تهران و مدرس و محقق با سابقه در زمینه ادبیات کهن و معاصر، فولکور، داستان، نظم و نثر زبان ترکی و زبانهای باستانی دیگر و مؤلف دهها جلد کتاب در این زمینه اعلام گردید و مصاحبه هایی از این دو محقق منتشرشد.

      

واژه های آذربایجان شمالی و آذربایجان جنوبی چه مفاهیمی دارند؟
       حسن راشدی :9 اردیبهشت 1397
✍️ بعضیها به این دو واژه از دید سیاسی می نگرند و میگویند  در بطن این دو واژه اهداف سیاسی نهفته است،اما بدرستی نمی دانند این دو واژه و ترمین چگونه بوجود آمده و مورد استفاده قرار گرفته است.
 نباید به این دو  واژه از دید سیاسی نگاه کرد، چرا که اگر به این مسئله از این دیدگاه بنگریم، برداشتمان این خواهد بودکه گوینده آن اهداف سیاسی خاصی را در پشت این  دو واژه  جستجو می کند که اگر موقعیت  خاصی پیش آید می خواهد به آن جامه عمل بپوشاند!
 اما من این دو واژه را در ارتباط با رویدادهای فرهنگی  می بینم ، چرا که آذربایجان شمال رود ارس  و آذربایجان جنوب این رود  قبل از  قراردادهای گلستان و ترکمنچای واحد یکپارچه با زبان ، فرهنگ، موسیقی، فولکلور ، افسانه و داستانهای یکسانی بودند که در ترکیب جغرافیای سیاسی به نام ممالک محروسه قاجار و یا ممالک محروسه ایران اداره می‌شدند . از سالهای 1813 و 1828 و بعد از قرار داد گلستان  و ترکمنچای این واحد یکپارچه از هم  جدا و هر کدام در ترکیب جغرافیای سیاسی  مجزا اداره شدند.  اما مرزهای سیاسی  نتوانستند زبان، فرهنگ، ادبیات ، موسیقی ، قصه ، داستان، افسانه و دیگر مشترکات معنوی ملّتی  را به راحتی از هم جدا کنند .

      

           آیا چهره ترکان زشت و صورت تاجیکان ( فارسها ) زیبا بوده است ؟

                                 حسن راشدی اول بهمن 1395

افراطیون فارس که هیچگونه حق و حقوق تحصیلی به زبان غیر فارسها در ایران ، بخصوص به ترکانی که بنا با اقرار وزیر امور خارجه سابق ایران دکتر علی اکبر صالحی در 28 دی ماه 1390 در آنکارا ، حداقل 40% از جمعیت کشور را تشکیل می دهند، قائل نیستند ؛ ترکان ایران را نه ترکان اصیل بلکه ترک شدگانی می نامند که زبان آنها به زور و یا به حمایت سلاطین ترکی که بعد از اسلام و به مدت هزار سال بر ایران حاکمیت داشته اند ترکی شده و زبان قدیمی آنها که بنا به تئوری کسروی باصطلاح "آذری" از نوع غیر ترکی  بوده را از بین برده است!  آنها ادعاهای خودرا بر این دو موضوع استوار می دانند  :

1-  تئوری " زبان آذری" کسروی و موجود بودن چند روستای غیر ترک در مناطق مختلف آذربایحان از جمله در اطراف مرند ، خلخال و اهر که بر این اساس ادعا می‌کنند زبان قدیمی و بومی مردم آذربایجان غیر ترکی بوده ، زیرا اهالی این چند روستا به زبان غیر ترکی صحبت می کنند.    

2 -متفاوت و زیبا روی بودن سیمای مردم آذربایجان در مقایسه با ترکان آسیای میانه.

 

    

                     

  

     آیا پدر "حکیم نظامی گنجوی"  فارس و مادرش کُرد بود؟

                  حسن راشدی  اول آذر 1395

بسیاری از پژوهشگران فارس تلاش می کنند حکیم گنجه "نظامی گنجوی " شاعر توانای آذربایجان را از اهالی تفرش و فارس دانسته نام مادر شاعر قرن ششم هجری را هم " رئیسه " و  کُرد و  کُرد تبار  معرفی کنند!

اما از آنجایی که همه تذکره نویسان نظامی را زاده و بزرگ شده و نشو و نما یافته شهر گنجه آذربایجان دانسته اند و وفاتش هم در این شهر اتفاق افتاده و آرامگاهش هم در این شهر است و حتی به جز یک بار آنهم به فاصله نه چندان دور از مسافرت نظامی به شهرهای دیگر  در تاریخ و ادبیات یاد نشده است  از تفرشی بودن خود نظامی صرفنظر کرده  تفرشی بودن پدر نظامی را دلیل بر غیر تُرک و غیر آذربایجانی بودن حکیم نظامی میدانند ، در حالی که سند معتبری هم بر تفرشی بودن پدر نظامی ندارند .

 
                                  «روز جهانی زبان مادری» یعنی چه ؟!

                                       حسن راشدی  اول اسفند 1394

روز ۲۱ فوریه (۲ اسفند) از طرف سازمان یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شده‌است. نامگذاری این روز در کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۱۹۹۹ به منظور کمک به تنوع زبانی ، فرهنگی و جهت جلوگیری از مرگ زبانها انجام گرفته است . مجمع عمومی سازمان ملل متحد  نیز به دلیل اهمیت زبان مادری و تاثیر مثبت آن در آموزش کودکان ، سال ۲۰۰۸ را سال جهانی زبان‌ها اعلام کرد.
تصمیم به نامگذاری روز جهانی زبان مادری ، برای جلوگیری از میان رفتن زبانها و فرهنگهایی گرفته شده است که هر کدام از این زبانها ثروت معنوی و سند هویت و موجودیت ملل و اقوامی است که به آن زبان صحبت می کنند ولی بر اثر حاکمیت مطلق یک زبان به عنوان زبان رسمی و دولتی در کشورهائیکه دارای تنوع زبانی و فرهنگی هستند به صورت اجباری و به عنوان زبان تحصیل در مدارس و دانشگاههای سراسر کشور بکار گرفته می شود و در مقابل از تحصیل و تدریس دیگر زبانها جلوگیری می گردد.
علت نامگذاری روز جهانی زبان مادری مربوط به حادثه سال ۱۹۵۲ می باشد که در این سال دانشجویان دانشگاههای شهر داکا پایتخت امروزی کشور بنگلادش که در آن زمان پاکستان شرقی نامیده می‌شد و هنوز مستقل نشده بود، جهت رسمی و ملی کردن زبان بنگالی به عنوان دومین زبان پاکستان (در کنار زبان اردو) تظاهرات مسالمت آمیزی در این شهر براه انداختند که به دنبال این حرکت دانشجویان، پلیس به آنها تیر اندازی کرده عده‌ای از آنها را کشت.

 

       دوکتور جواد هئیت ابدی یاشادی

                                                  حسن راشدی  4 / 6 / 1393

آچیقلاما : " بو مقاله رحمتلیک دوکتور هئیت وفات ائتدیکدن سونرا و تقریبا بیر ایل قاباق بیر مجموعه ده چاپ اولماق اوچون یازیلمیشدی ؛ لاکین او مجموعه چیخمادی و سایین دوکتور محمدرضا هئیتین  " وارلیق " مجله سی‌نین یئنی دن چیخاردیغی ایلک ساییسیندا چاپ اولدو ؛ ایندی ایسه او مقاله بورادا یایینلانیر "

1358- جی ایلین یای آیلاری ایدی ، اسلامی انقلاب یالنیز نئچه آی ایدی غلبه چالمیشدی و مطبوعات، آزادلیق هاواسیندا نفس چکمَکده ایدی .

مختلیف مجلّه و نشریه لر چئشیدلی دیل ، فیکیر و مکتب­لری داشییاراق دکّه­ لرده ساتیشا قویولدوغو حالدا تهران دانیشگاهی قارشیسیندا و پیادایوللاردا اؤیرنجیلر اللرینده نمایش ائتدیریلَن ، داها چوخ سول فیکیرلی نشریه ­لر ساتیلماقدا ایدی .

من­ده ، پهلوی زامانی " شاهرضا " و بهمن انقلابیندان سونرا " انقلاب " آدلانان خیاباندا و " تهران بیلیم یوردو " ( تهران دانیشگاهی ) قارشیسیتدا و خیابانین گونئی بؤلومونون پیادایولوندا کیتاب دوکانلارینا باخا باخا یئری­مَکده ­ایدیم .

پیادایولدا حرکت ائدرکَن بیردن گؤزوم بیر کیتاب دوکانی­نین  شوشه­ سینده خوش خط ایله و یئکه حرفلرله یازیلمیش بیر یازی یا دوشدو :  " مبانی دستور زبان آذربایجانی منتشر شد .")

     

         فردوسی و تفکر زن ستیزانه و نژادپرستانه او در شاهنامه!

                                  حسن راشدی : 15 اردیبهشت 1394

بسیاری از ناسیونالیستهای افراطی فارس زبان ،  فردوسی را شاعر و حکیمی بی نقص و عیب دانسته⁽¹⁾ ومعتقدند اگر فردوسی و سروده شاهنامه‌اش نبود بعد از حاکمیت اسلام و مسلمان شدن ایرانیان ، زبان مردم فارس ایران ( و البته افغانسان و تاجیکستان ) حتما عربی می شد و دیگر نشانی از زبان فارسی باقی نمی ماند و امروز مردم شیراز ، اصفهان ، کرمان و مشهد به جای فارسی یا همان دری قدیم به عربی تکلم میکردند ؛  چنانچه مردم مصر، چون شاعری مثل  فردوسی را نداشتند ، زبان قبطی آنها در طول چند صد سال تبدیل به عربی شد!

"فهرست كتاب‌های چاپ سنگی تركی» منتشر شد  

     

فهرست كتاب‌های چاپ سنگی تركی» كتابخانه دیجیتال بیاض یكی از نخستین مجلدات مجموعه‌ای با نام «كهنه چاپ‌های ایرانی و اسلامی» است كه به كوشش مجید غلامی‌جلیسه منتشر شد./

به گزارش خبرگزاری كتاب ایران (ایبنا)، كتاب «فهرست كتاب‌های چاپ سنگی تركی» كتابخانه دیجیتال بیاض به كوشش مجید غلامی‌جلیسه از مجموعه مجلدات «كهنه چاپ‌های ایرانی و اسلامی» است كه اطلاعاتی را درباره كتاب‌های چاپ سنگی به زبان تركی به مخاطبان ارایه می‌دهد، این كتاب از سوی انتشارات عطف منتشر شده‌است. 

                                     سون ایللرده تاپیلان الیازما كیتاب

                                           « توركجه بختیارنامه »  (1)

 

توركجه بختیارنامه

                                  حسن راشدی :  1 آبان ۱۳۹۱ 

1380- جی ایل «تهران تربیت معلم  بیلیم یوردونون» كرج شعبه سینده ،‌گئنیش و یاشیل فضالی  بیلیم یوردوندا بورادا تحصیل آلان كؤنوللو  تورك اؤیرنجی‌لرینه برنامه‌دن قیراق (فوق برنامه ) دیل و ادبیاتیمیزی درس وئرركن ، درس كلاسلاریندا اشتراك ائدن ۴۵ – 40 گنج اؤیرنجی آراسیندا یاشی اؤز یاشیما یاخین آمما مندن داها انرژیلی و آنا دیلیمیزین سئودالیسی اولان « تورك قارداش » تخلّصلی بیر سایقلی اینساندا بو كلاسلاردا اشتراك ائدیردی