+0 بَگَن (Bəyən)
هم صاحب رقص آذربایجانیم، هم «دده قورقود» مال آذربایجان است!
حسن راشدی – ٢١ آبان ١۴٠۴
در این روزهای نگران‌کننده که فعالین مدنی‌مان در زندان اوین تهران در اعتراض به شرایط زندان در اعتصاب غذا به‌سر می‌برند و سلامتی‌شان در خطر است، عده‌ای هم که تصمیم‌گیرنده در مناصب دولتی و رسانه‌های دیداری و شنیداری هستند، خارج از دایره‌ی اطلاعاتشان نظریه‌پرداز شده و اعلام می‌کنند که حماسه‌ی «دده قورقود» و رقص پرتحرک و رزمی آذربایجان ـ که در میان فارسها به رقص «لزگی» هم معروف است ـ ارتباطی با مردم آذربایجان ندارد!
من اطمینان دارم آن کسی که در مورد «حماسه‌ی دده قورقود» در تلویزیون افاضه‌ی کلام کرده است، صفحه‌ای از کتاب «دده قورقود» را هم نخوانده است، و آن‌که در مورد رقص پرتحرک آذربایجانی نظریه داده، اصلاً با رقص و پیدایش رقص آذربایجانی و دیگر رقص‌ها اطلاعاتی نداشته است!
بعضیها فکر می‌کنند ایران مساوی فارس است و هر آنچه از رقص، افسانه، داستان، اثر حماسی و دیگر آثار ادبی و هنری است باید در چارچوب و تعلقات قوم فارس تعریف شود، و خارج از آن گناه نابخشودنی است!
مورخ نامی روس «و. بارتولد» می‌نویسد:
«در اثری که بوسیله‌ی ابوالفرج، مؤلف قرن سیزدهم میلادی [حدود ٨٠٠ سال پیش] به زبان سریانی نوشته شده، شرح عروسی سلطان #طغرل_بیگ، اولین نوه‌ی پسری سلجوق با دختر خلیفه‌ی بغداد آمده است. وی ضمن شرح مراسم عروسی، رقص تُرکی را توصیف می‌کند که در آن ترکان در حال رقص گاه می‌نشینند و گاه برمی‌خیزند. بر اساس کلیه‌ی شواهد، این رقص همانی است که در روسیه به عنوان «پلیاسکاف پریزیادکو» (pliaskov prisiadkou) نامیده می‌شود و روس‌ها به احتمال قریب به یقین آن را از ترک‌ها آموخته‌اند.»
(و. بارتولد، تاریخ ترک‌های آسیای میانه، ترجمه‌ی دکتر غفار حسینی، ص ١٢۶)....
آردینی اوخو - ادامه
دوکتور جواد هئیت ابدی یاشادی 
