یوردداش yurddaş

بو بلاگ آذربایجانلیلارین و ایراندا یاشایان باشقا تورکلرین دیل ، تاریخ ، مدنیت ، فولکلور و انسانی حاقلاری ساحه سینده چالیشیر .

«روز ملی شعر و ادب ایران» یا روز شعر و ادب فارسی...؟

+0 بَگَن (Bəyən)
‫زندگینامه ی کامل و جذاب استاد شهریار+ ...‬‎

«روز ملی شعر و ادب ایران» 
که به  «روز شعر و ادب فارسی» تبدیل شد !       

حسن راشدی
بازنشر: 
٢٧ شهریور ١۴٠٣ 
                           
        روز ۲۷ شهریور سال ۱۳۶۷ ، روز خاموشی استاد شهریار، شهریار سخن ایران و  آذربایجان است. شاعری که شعر ترکی " حیدر بابایه سلام " اش به نوشته بسیاری از مطبوعات (روزنامه " ایران " شنبه ۲۱ شهریور ۱۳۸۳ شماره ۲۹۰۹) به بیش از ۹۰ زبان زنده دنیا ترجمه شده است و از این منظر است که استاد شهریار شناخته شده ترین شاعر  آذربایجانی در دنیا بخصوص در بین کشورهای ترک زبان است .
در سال ۱۳۸۱ به پیشنهاد نماینده آذربایجانی مجلس شورای اسلامی و تصویب شورای انقلاب فرهنگی، به پاس گرامیداشت یاد و خاطره استاد شهریار و تحکیم مودّت و دوستی بین اقشار مختلف جامعه، روز بیست و هفتم شهریور ماه،  « روز ملّی شعر و ادب ایران»  نامگذاری شد .
انتخاب چنین روزی به این نام هم بی دلیل نبود، چرا که اشعار فارسی شهریار چون، " علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را "، "آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا "، " ای وای مادرم "، " پیام به انیشتین "و دیگر اشعار استاد به عنوان شاعر معاصر، مشهور خاص و عامّ، و خود وی مورد احترام قریب باتفاق جامعه ایران با زبانها و فرهنگهای گوناگون بود .


آردینی اوخو - ادامه

زبان فارسی، زبان رسمی و دولتی و زبان اجباری تحصیل است!

+0 بَگَن (Bəyən)

          کابینه روحانی با وزرای فارس محور- حسن راشدی

     زبان فارسی، زبان رسمی و دولتی و زبان اجباری تحصیل است!

                          حسن راشدی: یکشنبه، 12 اردیبهشت 1400

حسن روحانی رئیس جمهوری، روز شنبه 11 اردیبهشت 1400 در آستانه « روز معلم» (دوازده اردیبهشت‌ماه)، در دیدار با جمعی از معلمان کشور اظهار داشت:

« متاسفانه امروز بخشی از بدخواهان، هویت ملّی،زبان فارسی و مرجعیت آن را هدف قرار داده و سعی در ایجاد دوگانه کاذبی به نام زبان مادری و زبان رسمی و ملّی هستند و معلمان عزیز تنها کسانی هستند که میتوانند و باید این توطئه را خنثی کنند.»

جناب آقای روحانی!

زمانیکه در سال 1392 کاندیدای ریاست جمهوری بودید یکی از تبلیغات پر آب و تاب جنابعالی، اجرای اصل 15 قانون اساسی و فراهم آوردن امکان تحصیل به زبانهای غیر فارسی اقوام در مدارس در صورت انتخاب شدنتان بود؛ اینک بعد از گذشت هشت سال از آن زمان و پایان دوره ریاست جمهوری حضرتعالی، از «دوگانه کاذب» صحبت می کنید، آیا وجود زبانهای مادری غیر فارسی در ایران که جمعیتشان از گویشوران زبان فارسی هم بیشتر است و تنها تُرکان ایران 40% جمعیت کشور را تشکیل میدهند ولی حقّ تحصیل در حدّ ابتدایی هم به زبان خود در مدارس ندارند و از این تبعیض آشکار صدایشان بلند شده است « ایجاد دوگانه کاذب» است؟!

در همسایه شرقی و همزبان شما افغانستان، دو زبان « پشتو » و « دری» زبانهای رسمی و سرتاسری کشور است و بقیه زبانها هم در مناطقی که اکثریت جمعیت با گویشوران این زبانهاست در کنار زبان رسمی تدریس می شوند، در ایرانی که سکّان ریاست جمهوری و ریاست قوه مجریه آنرا شما به مدت هشت سال در اختیار داشتید و مدعی مدرن و پیشرفته بودن آنرا هم دارید چه؟!

آیا غیر فارس زبانان کشور، نباید حقّ تحصیل به زبان خود در حد ابتدایی هم در کنار زبان رسمی داشته باشند؟!

با گذشت بیش از چهل و دو سال از انقلاب اسلامی، چه گامی در جهت برآورده شدن این حق انسانی، طبیعی و ابتدایی غیر فارسها در ایران برداشته شده است، و شما چه کار مثبتی در این زمینه کردید؟!

اینک که صدای این قشر از جامعه از تبعیض بلند شده آنر « دوگانه کاذب» می نامید؟

دوگانه کاذب را کسانی چون آقای جواد طباطبایی ایجاد می کند که جنابعالی به ایشان جایزه دادید  و اینک ایشان در کنار دخترشان که مشاور  ریاست جمهوری آمریکا «جو بایدن» شده است در آمریکا به استراحت می پردازد که با تئوری « ایرانشهری»اش وجود زبانهای غیر فارسی و حقّ تحصیل آنها به زبان مادریشان را انکار و نارضایتی در جامعه را افزایش می دهد!

 

 

 



«روز جهانی زبان مادری» امسال، و چگونگی رونمایی از « لغتنامه ترکی آذربایجانی» در اردبیل

+0 بَگَن (Bəyən)
«روز 
جهانی زبان مادری» امسال، و چگونگی رونمایی از « لغتنامه ترکی آذربایجانی» در اردبیل
 حسن راشدی:  20 اسفند ۱۳۹۹
بیست و یکم ماه فوریه ( دوم و گاهی سوم اسفند) که بر اساس نامگذاری سازمان جهانی یونسکو  و برای جلوگیری از نابودی زبانهایی که تحت سلطه زبانهای حاکم کشورها قرار دارند و حق تحصیل به آنها داده نمی شود « روز جهانی زبان مادری» نامیده شده است، امسال هم مثل سالهای گذشته بدون برگزاری مراسم خاص در دانشگاهها و مراکز فرهنگی جهت پیدا کردن راه جلوگیری از مرگ زبانهای غیر فارسی در ایران، بخصوص ترکی که گویشوران چهل درصدی و یا به عبارتی اکثریت نسبی جمعیت ایران را تشکیل میدهند، گذشت.
البته برعکس سالهای گذشته که حتی بدون دلیل هم اجازه برگزاری مراسم «روز جهانی زبان مادری» داده نمی شد، امسال دلیل خوبی هم برای برگزار نکردن این مراسم وجود داشت و آنهم وجود اپیدمی ویروس کرونا ( کوید ۱۹) و لزوم پرهیز از تجمع در مکانهای سربسته برای جلوگیری از شیوع این بیماری بود.
با همه این محدودیتها، امسال در دوم اسفند ماه ۱۳۹۹ و در«روز جهانی زبان مادری» اتفاق مبارکی در ارتباط با این روز افتاد و جلد اول لغت‌نامه زبان ترکی آذربایجانی، ظهر آنروز در سالن خطایی مجموعه جهانی شیخ صفی‌الدین اردبیلی رونمایی شد.


آردینی اوخو - ادامه

افغانستان مهد زبان دری است زبان ایران پهلوی بود!

+0 بَگَن (Bəyən)
Image result for اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان 
  محمد اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان:
افغانستان مهد زبان دری است زبان ایران پهلوی بود!
 
منبع: دبی_العربیه.نت فارسی، ۴ فوریه ۲۰۲۰ (سه شنبه ۱۵ بهمن ۱۳۹۸)
محمد اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان چند روز قبل (۳۰ ژانویه ۲۰۲۰) در مراسمی با عنوان «گفتمان تاریخ، فرهنگ و هویت ملی» در جمع دانشجویان گفت:  
 «افغانستان مهد زبان دری است. ایران پهلوی زبان بود. ما زبان و ادبیات دری را انکشاف دادیم. اکنون به ما می‌گویند ایران شرقی. ای برادر، دزدی هم حد دارد، حد دارد.»....
او در این مراسم تاکید کرد که افغانستان تک زبانه نبوده و افغان‌ها به چند زبان صحبت می‌کنند. رئیس جمهوری افغانستان در ادامه گفت: «هم زبان پشتو و هم زبان ازبکی ما، ارتباط عمیق بافرهنگ دری ما دارند.».... 


آردینی اوخو - ادامه

تهراندا «اندیشه نو» انتشاراتی نییه تعطیل اولوب؟

+0 بَگَن (Bəyən)
Image result for ‫انتشارات اندیشه نو‬‎ 
تهراندا «اندیشه نو» انتشاراتی نییه تعطیل اولوب؟ 
25 دی 1398 
۱۳۹۷ جی ایل خورداد آیی نین بیرینجی گونو هر زامانکی اولدوغو کیمی ساعات ۴-۵ حدودلاری، (گون اورتادان سونرا) تهراندا کیتاب آلماغا   «تهران بیلیم یوردو»  قارشیسی و  « فروزنده» پاساژینین ان آشاغا قاتیندا یئرلَشن  «اندیشه نو» انتشاراتینا باش چکدیگده گؤردوم ۳-۴ نفر  دوکان قاباغیندا کارتونلارا کیتاب توپلاماقدادیلار و کیتاب دوکانی دا قاریشیق حالدادیر! 
 سایین یوسف فرزانه « اندیشه نو» انتشاراتین مسئولودا گرگین دورومدا کیتاب توپلایانلارین الینه باخیر! 
من دوکانین ایچینه کئچمک ایسته ینده، کیتاب توپلایانلارین بیری منه خطاب فارسجا:
  « حاج آقا مغازه تعطیله!» 
من تعجب ایله آقای فرزانه نین اوزونه باخاندا اودا قیسا جمله ایله منه بیلدیردی، بلی.... دوکان تعطیلدیر!
سونرا بیلدیم گلیب « اندیشه نو» کیتاب دوکانیندان، مجوّز ایله چاپ اولان دوکتور زهتابی، دوکتور هئیت و منیم (راشدی) کیتابلاریمی تمامیله توپلاییب آپاریبلار و آقای فرزانه یه ده دئییبلر، بوندان سونرا بو اوچ نفرین کیتابلارینی ساتمامالیسان! 
آقای فرزانه دئییب بو کیتابلارا ارشاد اداره سی مجوّز وئریب چاپ اولوب ساتیلماسینا. 
دئییبلر مجوّزی اولسادا سن ساتمامالیسان!
 سونرا ظاهرا آقای فرزانه ده محکمه یه چکیلیب و محکمه نین سون حؤکمو، کیتابلار مصادره اولدوقدان علاوه اوچ میلیون تومن جریمه و بیر آی کیتاب دوکانی نین تعطیلی اولموشدور!
ایندی هم او اوچ میلیون جریمه وئریلیب و هم بیر آی دوکان تعطیلی باشلانیب!
https://t.me/yurddash


آردینی اوخو - ادامه

پاسخی به افاضات سید جواد طباطبایی راجع به زبان ترکی

+0 بَگَن (Bəyən)
   
 
پاسخی به افاضات سید جواد طباطبایی ( سید دو طرفه)
                        راجع به زبان ترکی

                   Image result for ‫عیسی نظری‬‎

             نویسنده : عیسی ـ نظری ( حقوق دان )

 من زمانی به این مرد کوچک گفتم آقا جان شما خود را فیلسوف می نامید ، باید با متانت حرف بزنید اینگونه اهانت ها بالاخره موجب تفرقه و جدائی می شود ، من اگر برای اظهارات شما جواب می نویسم باز هم قسم حضرت عباس می خورم که برای ترس از تجریه یک کشور است ، شما تا زمانیکه با داشته های یک ملت یک انسان از طریق تحمل و رواداری وارد نشوید و اهانت بکنید ، این جدائی را لاجرم بوجود می آورید هرگز به زبان فارسی بد نگفته ام چون زبان رسمی کشور من است و لاجرم یکی از داشته های هویتی من است ، اما وقتی رئیس فرهنگستان گفت که اگر سایر زبان ها هم آموزش داده شوند ، زبان فارسی می میرد ، واقعاً ناراحت شدم و گفتم آقای رئیس معنی این حرف این است من بعنوان فارس زنده هستم اگر سایر انسان های موجود درکشور مثل ترکها ، کردها ، عرب ها هم زندگی بکنند من خواهم مرد ، برای اولین بار علیرغم میل خودم گفتم به جهنم ، بمیرید ، من می گویم با هم زندگی کنیم ، اگر تو فکر می کنی با زنده بودن دیگران تو خواهی مُرد به درک اسفل بمیر!                                    



آردینی اوخو - ادامه

ادبی‌دیلده یازمالیـییق یوخسا محلی لهجه ده؟

+0 بَگَن (Bəyən)

  Image result for ‫تورک دیلینده مدرسه‬‎    

                                    ادبی‌دیلده یازمالیـییق

                                  یوخسا محلی لهجه ده؟

 

                                         حسن راشدی : 17 فروردین 1377

آچیقلاما :

 سون آیلاردا تبریز بیلیم یوردونون ( دانشگاهی نین ) آذربایجان تورکجه‌سی ادبیاتی بؤلومونده لیسانس مقطعینده اؤیرنجی قیول ائتمه‌سی و آذبایجان ادبیاتی‌نین ادبی شیوه‌ده درس وئریلمه‌یه تصمیم توتولماسی  فارس راسیسمینی آجیقلاندیرمیش و بو ساحه‌ده فارس دیللی نشریه‌لر او جمله‌دن  اؤزونو اصلاح طلب آدلاندیران " شرق " روزنامه سی ۳۰ میلیوندان چوخ نفوسو اولان ایران تورکلرینه ان ابتدایی -انسانی حق ساییلان بو حقّی‍ده چوخ گؤرموش و شانتاژلارینا باشلامیشلار !

بو های - کوی و شانتاژلار تاثیرینده تبریز دانشگاهی‌نین مسئولو دئمیشدیر :

"تبریز دانشگاهیندا آذربایجان ادبیاتی تبریز لهجه سینده درس وئریله‌جک !"

بو جمله چوخلارینی ، اوجمله‌دن منی‌ده تعجبلندیرمیشدیر ، چونکو بو تصمیم دوزگون بیر تصمیم اولورسا اوندا لازیمدیر فارس دیلی‌ده بوتون مقطعده مثلا تهران لهجه‌سینده تدریس اولسون و ادبی فارس دیلینده یوخ !  

 



آردینی اوخو - ادامه

حتی عراق توركمنلری ده اؤز دیللرینده تحصیل آلیرلار !

+0 بَگَن (Bəyən)
          

                               حتی عراق توركمنلری ده اؤز دیللرینده تحصیل آلیرلار !


                                                  ح. راشدی  9 / 2 / 1393

عراق اؤلكه سینده عرب و كورد دیللری نین هر ایكیسی رسمی تحصیل دیلی دیر ، بو ایكی دیلدن علاوه ، عراق توركمنلری نین دیلی ده اؤز منطقه لرینده و كركوك دا رسمی و تحصیل دیلی دیر و اونلاردا اؤز دیللرینده تحصیل آلیرلار؛ آمما بیزیم ده 30 میلیون جمعیتیمیزدن بیر تعداد " دونیا آنا دیلی گونو" مراسیمینده اشتراك ائتدیكلرینه گؤره توتوقلانیب دوستاغا آتیلیرلار !


آردینی اوخو - ادامه

دو زبانگی یا دیگلوسی تركان در ایران

+0 بَگَن (Bəyən)

       دو زبانگی یا دیگلوسی تركان در ایران

                                                        حسن راشدی 

آچیقلاما : بو مقاله  22/9/1379 تاریخینده یازیلمیشدیر

تحصیل به زبان تركی یكی از نیازمندیهای اساسی مردم ترك ایران است كه بی توجهی به آن می تواند عواقب ناخوشایندی را به دنبال داشته باشد.

باور اكثریت مردم  ترك ایران بر این است كه مسئولین كشور با این نیازمندی معنوی مردم كشور بیگانه نیستند،اما تمامیت خواهان و انحصار طلبان فرهنگی كه می خواهند زبان و فرهنگ و ادبیات غنی و متنوع ایران را فقط در قالب تنگ  زبان فارسی بگنجانند و ایرانی بودن را تنها فارس بودن تبلیغ كنند با پیش كشیدن تصورات واهی،مسئولین مملكتی را در اجرای اصول 15 و 19 قانون اساسی دچار تردید می كنند.



آردینی اوخو - ادامه

یئنی تحصیل ایلی آمما آنا دیلده تحصیل یوخ !

+0 بَگَن (Bəyən)
    كوچولوی ناز          

                        یئنی تحصیل ایلی  آمما آنا دیلده تحصیل یوخ !

                              حسن راشدی : مهر آیی‌نین بیرینجی گونو ۱۳۹۱

یئتمیش اوچ – دؤرد میلیون جمعیتی اولان بیر اؤلكه‌ده اوتوز اوچ – دؤرد میلیون  نفوسو اولوب لاكین اؤز دیلینده تحصیل آلما حاقّی اولمایان بیر میلّته اورك یاندیرماق یوخسا « سنین حاقّین بوندان آرتیق دئییل ! » دئمك‌می لازیمدیر ؟

دونیانین ان دالی قالمیش اؤلكه‌سی اولان افغانستاندادا «‌ بیر مملكت ده یالنیز بیر رسمی دیل اولار » تئوریسی چوخداندیر زیبیل قابینا تؤكولوب و بو اؤلكه‌ده ایكی سرتاسری دیل ( دری و پشتو ) رسمی دیل اولاراق افغانستانین بوتون مكتب – مدرسه و بیلیم یوردلاریندا ( دانیشگاهلاریندا ) تدریس اولدوقدان علاوه ، بو اوْلكه‌نین بوتون مطبوعات و رادیو – تلویزیونلاریندا هر ایكی دیلدن استفاده اولور .



آردینی اوخو - ادامه

اسماعیل بگ قاسپیرالی نخستین اندیشمند ناسیونالیست جهان تورك

+0 بَگَن (Bəyən)
مروری بر زندگی و فعالیت ادبی - اجتماعی – سیاسی

                اسماعیل بگ قاسپیرالی نخستین اندیشمند ناسیونالیست جهان تورك

اسماعیل قاسپیرالی نخستین اندیشمند و متفكر ملی گرای جهان ترك می باشد كه شعار "  اتحاد در زبان ، اتحاد دراندیشه و اتحاد در عمل " را مطرح كرد وی از نخستین اندیشمندان ملی گرایی ترك می باشد كه تفكر اتحاد اقوام ترك زبان را مطرح نمود. وی كه در اواخر قرن هیجدهم میلادی چشم به جهان گشود از معدود نوابغ دوران خویش بود كه با تسلط وافر به تفكر و اندیشه ی در حال تكوین غرب ، سعی در بومی سازی آن در مشرق زمین نمود  و پیشتاز مباحث مربوط به ناسیونالیسم در دنیای شرق گردید.

نگاهی به زندگانی اسماعیل بگ قاسپیرالی:

اسماعیل قاسپیرالی در هشتم مارس ۱۸۵۱ میلادی در روستای "آوجی كؤی" در نزدیكی های "باغچه سرای" چشم به جهان گشود. پدر وی "مصطفی آغا" اهل روستای "قاسپیرا" واقع در قسمت ساحلی "كیریم" بود و مادرش نیز "سلطان خانم" منسوب به خانواده ای از اعیان "كیریم" بود. "مصطفی آغا" كه از افسران ارتش تزار بود در سال ۱۸۵۴ در اثنای جنگ "آكیار" در شهر "باغچه سرای" سكنی گزید و به مدت ده سال ساكن این شهر گشت.



آردینی اوخو - ادامه

نخستین همایش بین الملی زبانها و گویشهای بین المللی ایران بدون شركت دادن زبان تركی

+0 بَگَن (Bəyən)
           برنامه سخنرانی نخستین همایش بین‌المللی زبان‌ها و گویش‌های ایرانی  

 نخستین همایش بین الملی زبانها و گویشهای بین المللی ایران  

    بدون شركت دادن  زبان تركی در ایران  برگزار می شود !

گویا هنوز كه هنوز است مسئولین زبانشناس ایران ،  زبان تركی را در ردیف زبان مردم  ایران نمی دانند ! ، چرا كه " به گفته دكتر كیانوش كیانی هفت لنگ، دبیر ارتباطات و اطلاع رسانی، برنامه سخنرانیهای نخستین همایش زبانها و گویشهای ایرانی (گذشته و حال) در روزهای پنجشنبه و جمعه ۱۸ و ۱۹ خرداد ۱۳۹۱ در مركز دایره المعارف بزرگ اسلامی  برگزار می شود "  اما در میان این زبانها و گویشها جایی برای زبان تركی كه نزدیك به نصف جمعیت ایران به این زبان تكلم می كنند نیست !

با این سیاست زبانی  مشخص می شود خود مسئولینی كه در راس سیاست زبانی كشور قرار دارند  زبان تركی را جز زبان مردم ایران نمی دانند ، حال چه انتظاری از كسانی دارید كه نزدیك به نصف جمعیت كشور را تشكیل می دهند اما زبانشان زبان مردم ایران  و زبان ایرانی به حساب نمی آید !  با این حساب شما چگونه می خواهید این مردم را از خود بدانید ،آیا بجای ایجاد فضای  دوستی ، برابری  و اتحاد ، خود زمینه تفرقه را فراهم نمی كنید  و خودتان با دست خودتان تركان ایران را از خود دور نمی كنید  ؟!

حال برنامه این همایش بین المللی را كه در روزهای پنچشنبه و جمعه برگزار می شود ببینید :



آردینی اوخو - ادامه