+0 بَگَن (Bəyən)
اردبیل - موغان مدنی- تاریخی سفردن خاطیره (دؤردونجو بؤلوم )
موغان منطقه سی ، تاریخ - مدنیت بئشیگی
حسن راشدی: آذر آیی 1396
" شهر یئری " گزی‌سیندن قاییداندان سونرا آخشام چاغی اردبیلین ان مشهور و توریستی شهری اولان «سرعین» ایستی سولارینا دوشمه‌یی‌ده پلاندا قویموشوق. پاییزین بو سرین - سویوق هاواسیندا ایستی سویا دوشمه‌یین باشقا بیر صفاسی وار! عین حالدا، سرعین شهرینده بیر تانینمیش شاعیریمیزین گؤروشونه‌ده نائل اولماغی اونوتمامیشدیق.....!
. پاییزین بو گونلرینده‌ده سرعین شهری ائله‌ده ساکیت دئییل ، بلکه تعطیل گونلری اولدوغونا بئلهدیر!
« گامیش گؤلو» سویونا دوشمه‌یی ترجیح ائدیریک، یئردن ایستی‌سو بدنینی قیزدیریر، گؤیدنده یاغیش باشینا تؤکور، بو بیر اؤزل دورومدور! یالنیز قار یاغا- یاغا بو سویا دوشسن بلکه بو صحنه‌دن اوستون اولسون....!
آخشامی شاعیر «قارتال» دا گلیر بیز قالدیغیمیز آپارتمانا؛ شاعیر قارتال سرعین قارتالی‌دیر! ساوالان هاواسی دائما اونون روحونو اوخشاییر و اونا آنا دیلیمیزده شعر یازماغا الهام وئریر ساوالان اته‌یینده.
اونون شعرده « قارتال» تخلّص ائتمه‌سی‌نین چوخ اؤزل و گؤزل ماجراسی واریمیش؛ بو تخلّصی اونا اوستاد شهریار وئرمیش اؤزوده ائله بو « سرعین» ده ! بو اؤزل و گؤزل ماجرانی اونون دیلیندن ائشیدیب فیلمه چکیریک.....!
اردبیله گلن گوندن یئمک یاساقلاریمی اونوتموشام ، مگر اردبیلین صبحانه‌یه بال- قایماغینی یئمه‌مک اولارمی؟ هر نه اولورسا قوی اولسون ، 4-5 ایل چوخ عؤمور ائله‌سک نه اولاجاق ائله‌مه‌سک نه اولاجاق؟!
جمعه گونو آبان آیی‌نین 19 جو گونونون گون‌اورتا یئمه‌یینی‌ده « سرعین» شهری‌نین تمیز هاواسیندا یئییب «موغان» طرفینه، اصلینده اوّل یانیمیزدا اولان پُست مدرن شاعیریمیز " سعید موغانلی" نین دوغوم یئرینه « یئل سویو» کندینه گئدیریک.
آمما اردبیل - گئرمی یولو و « یئل سویو » کندینه چاتمامیش « امیر کندی» یانیندا، یول قیراغیندا دایانیب اوتوز ایللیک فیکیر دوستوموز و اراده لی میلّتچیمیز « اکبر آزاد» داندا یاد ائدیریک؛ آخی بو مکان و « ارشه ماحالی» اونون دوغوم یوردودور !
سعید گیلین کندینی بیرینجی دفعه‌دیر گؤرورم، آمما منه لاپ تانیش کند کیمی گلیر، بلکه اؤز دوغولوب بوی آتدیغیم کندیمیزه اوخشاری اولدوغوندان بئلهدیر!
«یئل‌سویو» آدینی داشییان بو کندین آدیندادا بیر اؤزللیک وار، بو کندده بیر بولاق وار، اونون سویو قارا یاغا اوخشار مایع ایله قاتیشیق چیخیب آخیر. کئچمیشده کند آداملاری اونون سویو ایله بدنلرینی یویور و جانلاریندا اولان شیشین آزالماسینا درمان اولدوغونا اینانیرمیشلار و یا اینانیرلار !
سعید گیلین باغچا قویولاری‌نین بیری‌نین‌ده سویو بئلهدیر ؛ منجه بو قارا یاغلی مایع بلکه همان نفت‌دیر کی، سیزینتی‌سی اؤزونو بورادا گؤستریر، موغان منطقه‌سینده یئر آلتی نفت منبع‌لری چوخدور ، کیم بیلیر بلکه بیر گون آذربایحانیمیزا اوره‌یی یانانلار بو چئوره‌ده، حتی سعیدگیلین حیطینده نفت قویولاری قازیب اونون گلیریندن هم آذربایجانیمیزی زنگینلشدیره‌جکلر، هم سعید گیلی!
بیر گئجه « یئل سویو» کندینده قالیب آنا محبتینی ، قارداش دویغوسونو سعیدین صمیمی عائله سیندن آلیب شنبه گونو آبان آیی‌نین 20 سی سحر چاغی موغان دوزونه، داها جئیرانلاری قاچان و ساراسی - خان چوبانی اولمایان و شهر آدی موغان آدینا - تاریخینه یاراشمایان «پارساآباد» شهرینه گئتمه‌یه یولا دوشوروک!
یول اوستونده« شاه تپه سی » آدلانان نادر شاهین، حؤکومتی صفوی لردن آلیب اؤز الینه کئچرمک اوچون اؤلکه آغ ساققال و باشچیلارینی بورا توپلاتدیغی تپه‌نی‌ده گؤرمک ایسته‌ییریک، آمما نظرده توتدوغوموز واخت آز و تپه ده باشقا بیر مسیرده اولدوغوندان اونو گؤرمکدن واز کئچیریک .
یولوموزا داوام ائدیب«موغانشهر »آدینا لایق آمما ایندی پارساآباد آدی اولان ( حتی ایندی داها «پارس‌آباد» یازیلان) شهره چاتیریق . ناهاریمیزی یئدیکدن سونرا ، بیر دوستون اؤنریسی ایله « شهرک» دئییلَن و یانیندا مصنوعی دریاچه‌سی اولان یئره گئدیب ، « قیرخ پیلله» آدی ایله تانینان و موغانین برکتلی تالارلارینی سولایان کانالین سو شیریلیتسینی اوره‌ک قولاغی ایله ائشیدیب آخشاما گئده‌جه‌ییمیز و گئجه‌نی قالاجاغیمیز قارداش ائوینه دؤنوروک.
هر زامانکی کیمی، قارداشلارین و اونلارین حیات یولداشلاری‌نین منه و دوستلاریماگؤستردیکلری درین سایغی و صمیمیتلریندن اؤزومو شانسلی انسان حیسّ ائدیرم. کئچن ایل آتام رحمته گئدندن سونرا ، هئچ اؤزوم بیلمه‌دن سانکی فامیل- طایفا یاشلیسی اولاراق باشچیسی‌دا اولموشموشام!
بونا اؤزمو لایق گؤرمورم آمما سن ایسته‌سن‌ده ، ایسته‌مه‌سن ده فلَک اؤز ایشینی گؤرور!