+0 بَگَن (Bəyən)
ترکان ساکنین اصلی و بومی آذربایجان
حسن راشدی: 9 اسفند ۱۳۹۶
در مورد بومی بودن ترکان در آذربایجان در کتاب تاریخی «کتاب التیجان» که به دست تاریخ نویس عرب «ابو محمدعبدالملک ابن هشام» نوشته شده و خود وی در تاریخ ۸۲۹- ۸۲۸ میلادی (۲۰۸-۲۰۹ هـ ق) در گذشته است در مورد مذاکرات معاویه اوّل خلیفه پنجم با عبیدابن شرویه (سالهای ۶۶۱-۶۶۸ میلادی) آمده است:
عبید ابن شرویه در مورد حمله شمر بن القطاف به آذربایجان در زمان «رایش» پادشاه یمن در حضور معاویه صحبت میکرد؛ او اظهار میداشت که آنچه در حملة ابن القطاف اتفاق افتاده به دستور او بر روی دو سنگ نوشته شده که این سنگها اکنون( زمان وی) نیز در آذربایجان نگهداری می شوند, وقتی صحبتهای عبید باینجا می رسد, معاویه سخن عبید را قطع کرده می پرسد:
عبید, ترا خدا نظر و خاطرات خود را در مورد آذربایجان برایم بگو.
عبیدابن شرویه چنین جواب میدهد: «آنجا سرزمین ترکان است, آنها در آنجا متمرکز شده و اجتماع بزرگ و متشکلی را فراهم آورده اند.»
«در جریان گفتگوی عبید با معاویه دوبار از آذربایجان سخن به میان آمده است. بار اوّل از حملة حارث رایش, پدر ابرهة معروف, که به روایتی در سال تولد حضرت محمد (ص) بافیل به مکّه حمله کرد- به آذربایجان سخن رفته است. به روایت عبید, رایش با صد هزار قشون از یمن به راه افتاد و از طریق جزیره‌العرب و عراق به کوهستان موصل فرود آمد و در آن جا شمربن القطاف. . . را همراه با صد هزار لشکر روانه آذربایجان کرد.» «شمر وارد آذربایجان شد جنگجویان آنها را کشت و کودکان را اسیر گرفت. پس باز آمد و روی دو پاره سنگ موضوع آمدنش را نگاشت. آن دو سنگ هم امروز [در اواسط سده یک هجری] بر دیوار آذربایجان باقی است.
معاویه گفت: خدا ترا خیر دهاد, از حال آذربایجان بگو؟
عبید گفت: آذربایجان از سرزمینهای ترک است و ترکان در آن گرد آمده اند . . . » بار دوم, عبید از حمله تبع الرائد بن تبع الاقران بن شمر یرعش- که او را تبع اکبر و یا رائد خوانند و از امرای یمن بوده- به آذربایجان سخن گفته است. از آنجایی که ابرهه در حدود سالهای ۵۳۳-۳۴ میلادی به پادشاهی یمن رسیده» میتوان حدس زد که حمله حارث رایش به آذربایجان در حدود ربع اوّل سدة ۶ میلادی [حدود ۵۰۰-۵۲۵ میلادی] صورت گرفته است.
این خبر را طبری [و به نقل از او بلعمی] و حمزه اصفهانی و ابن اثیر و . . . هم با تغییرات اندک نقل و همه به جنگ رایش در آذربایجان اشاره کرده اند. از میان آنها تصویر صفحه مربوط به حمله رایش و تبع الرائد (زائد) بن تبع الاقران بن شمر یرعش از جلد اول ص 357 و جلد دوم ص 681 از " تاریخ بلعمی" ترجمه " تاریخ طبری " که به تصحیح مرحوم محمد تقی بهار " ملک الشعرا" صورت گرفته و به کوشش محمد پروین گنابادی در سال 1353 چاپ شده است تقدیم می گردد: #راشدی،#ح_راشدی،#ترکان،#آذربایجان،#تبع،#رائد،#تبع_رائد،#زائد،#رایش،#یمن،#بهار،#ملک_الشعرا_بهار،#تاریخ_بلعمی،#تاریخ_طبری،#التیجان،#معاویه،#شرویه،#عبید
https://telegram.me/
yurddas
