21 فوریه (دوم اسفند) روز جهانی زبان مادری

                                  و

             تبلیغ نژادپرستی عریان در تلویزیون ملّی!

                 حسن راشدی: 30 بهمن ماه 1397

دنیای مدرن امروز و انسان آگاه که بیشتر سدهای تبعیضها و فاصله‌های دوران جاهلیت بر اساس تفاوت زبانی،نژادی، دینی،مذهبی و دیگر تفاوتهای بین انسانها را شکسته و پشت سر گذاشته است که در طول تاریخ عامل تباهی،بدبختی و نابودی ابناء بشر بوده است، متاسفانه در ایران قرن بیست و یکمی و چند روز پیش برنامه ای در تبلیغ نژادپرستی در قالب«مسابقه جدول»از کانال 3 تلویزیون ملی به شکل عریان و آشکار تدوین و پخش شد که مایه ننگ بشری است!

در مسابقه ای که چند روز پیش از شبکه 3 تلویزیون برای سراسر ایران و جهان پخش شد سئوالی بدین مضمون طرح شده بود :

سئوال: بهترین نژاد سفید؟

جواب : آریا !

وقتی پرسش شونده، جواب سئوال را «آریا» بیان می کند، مجری برنامه بدون خجالت و شرمساری و با اشتیاق کامل و با تاکید و توضیح و اصرار بیشتر اضافه می کند:

« کاملا صحیح،کاملا صحیح هستش،نژاد آریایی نژاد برتر هستش ...؟!» 

که نشان میدهد طراح سئوال و مجری برنامه با آگاهی کامل و از پیش تعیین شده دست به طرح چنین سئوال و جواب نژادپرستانه و ضد بشری زده اند!

در دنیایی که علم و تکنولوژی،جهان بدین گستردگی را نه تنها به دهکده جهانی، بلکه به «چهار دیواری جهانی» تبدیل کرده است جای بسی شگفتی است که در ایران، افکار  راسیستی و و قرون وسطایی از کانال سراسری تلویزیون آن برای کل کشور و جهان که ملل و اقوام ساکن آن با زبانها و نژادهای متفاوت و رنگارنگ که نشانی زیبا از نشانه های خداوندی است پخش میگردد؟!

و این در حالی است که برای ارزش گذاری به انسانها و اصل برابری آنها با زبانها و فرهنگهای متفاوت و رنگارنگ در دنیا 21 فوریه ( دوم اسفند) « روز جهانی زبان مادری» گرامی  داشته می شود.

 بعد از استقلال بنگلادش از پاکستان و به درخواست این کشور، برای اولین بار سازمان یونسکو در ۱۷ نوامبر سال ۱۹۹۹ روز ۲۱ نوامبر (برابر با دوم و گاهی اول اسفند) را روز جهانی زبان مادری نامید و از سال ۲۰۰۰ این روز در بیشتر کشورها گرامی داشته می‌شود و برنامه‌هایی در ارتباط با این روز برگزار می‌گردد^(۱)
در ایران نیز برای اولین بار به مناسبت روز جهانی زبان مادری روز شنبه ، دوم اسفند ماه سال ۱۳۸۲ برابر با ۲۱ فوریه سال ۲۰۰۴ میلادی مراسمی در دانشگاه علم و صنعت تهران، توسط دانشجویان تُرک دانشگاههای تهران برگزار گردید که موضوع اصلی سخنگویان و شعرا در این مراسم ، لزوم آموزش به زبان مادری در کشور کثیرالمله ایران بود .
همزمان با تهران در تبریز نیز در گرامیداشت «روز جهانی زبان مادری» مراسمی در تالار ​دکتر « مبیّن» این شهر برگزار گردید.
کمیته پیگیری اعلامیه جهانی حقوق زبانها  مدافع اصل برابری همه جوامع زبانی است و معتقد است که اعضاء هر جامعه زبانی حق دارند در مدارس به زبان خود تعلیم ببینند و در اداره ها و سازمانهای رسمی به زبان خود صحبت و مکاتبه کنند.
کار یونسکو در زمینه زبانها در اواسط دهه ۱۹۸۰ آغاز شد؛ گام اصلی ، راه اندازی جدّی طرح لینگواپکس (Linguapax) در سال ۱۹۸۶ بود. فلیکس مارتی سرپرست کمیته مشورتی برای چند زبانگی و آموزش چند زبانه که در سال ۱۹۹۸ تاسیس شد ، می گوید : طرح لینگواپکس عبارت است از پیوند میان تعلیم زبانها و ترویج تفاهم و صلح بین المللی. ^(۲)
جوزف پات زباتشناس می گوید:
ما باید سه زبانگی را ترویج کنیم و با آموزش زبانهای کوچک آنها را نجات دهیم. سه زبانی که باید یاد بگیریم، یکی زبان مادری، دومی زبان همسایگانمان و سومی زبان بین المللی است؛ او می افزاید، زبان تا وقتی که بخشی از برنامه درسی نباشد در معرض خطر نابودی است.
امین مآلوف نویسنده لبنانی ( ۱۹۴۹ ) می گوید:
برای آنکه بتوان در دنیای کنونی احساس آسودگی کرد لازم است فرد مجبور نباشد برای ورود به آن ، زبانی را که نشانه هویت اوست کنار بگذارد.
هاینریش بل نویسنده آلمانی ( ۱۹۱۷ – ۱۹۸۵) نیز می گوید :
بهترین راه تعلق داشتن به مردم ، نوشتن به زبان آن مردم است .
رانکا بیل یاک بابیک ( Ranka Biljac- Babic) استاد دانشگاه و متخصص روانشناسی زبان در دانشگاه یواتیه فرانسه معتقد است:
هر سال در جهان ده زبان از میان می رود ؛ برای رویارویی با این افول تنوع فرهنگی باید اقدامی بین المللی صورت گیرد .
اوسینوگئی کوساآن ( Useyno Gey Cossan) شاعر بنگالی شعری به زبان وولوف ( Wolof) می سراید:
زبان همه ما اشک می ریزد ، زیرا فرزندانش آنرا به فراموشی سپرده اند و با کوله باری سنگین رها کرده اند .
شعری برگرفته از زبان سامی یکی از زبانهای بومی سوئد می گوید :
تنها چیزی که تا مدتها در روحمان باقی می ماند زبان موروثی مان است ، زبان به افکارمان آزادی می بخشد ، ذهنمان را باز می کند و روحمان را جلا می دهد.
در یک ضرب المثل گورانی ( پاراگوئه ) آمده است :
اگر زبان گورانی پایان گیرد چه کسی دعا خواهد کرد که  دنیا به آخر نرسد؟
همچنین در یک پوستر مربوط به مردم مائوری ( زلاند نو ) چنین نوشته شده است:
زبان من مایه دلبستگی من ، زبان من زینت گرانبهای من .
از گفته یک گویشور میکسه ( مکزیک ) چنین نقل شده است که:
زبان میکسه ( Mixe) نشانگر فرهنگ ماست ، پس نباید از میان برود ، ما آنرا از نیاکان خود به ارث برده ایم ؛ اگر این زبان نابود شود چیزی از گذشته بجا نخواهد ماند و برادران ما همدیگر را نخواهند شناخت .
آدرین ریچ نویسنده آمریکایی ( ۱۹۲۹ ) هم معتقد است :
زبان قدرت است … زبان را می توان همچون وسیله دگرگون کردن واقعیت ، به کار گرفت .
مثلی هم در بین مردم آذربایجان معروف است که برای افرادی سست عنصر بکار می رود :
دیلینی دانان ، دینینی دانار !
همچنین شاه اسماعیل خطایی (صفوی) شاعر ، پادشاه جوان و بزرگمرد تاریخ آذربایجان خطاب به مردم آذربایجان چنین وصیت کرد :
اوچ امانت یادگار قالیب اولو بابالاریمیزدان ، اونلاری قوریوب یئنی نسله تحویل وئرمک هامینیزین بورجودور :
«دیلیمیز ، غیرتیمیز ، وطنیمیز !»
و مردم آذربایجان و همه ترکان ساکن ایران نیز برای جلوگیری از نابودی این امانت و عمل به وصیت اجداد خود، یعنی تحصیل و یادگیری زبان ترکی در مدارس و دانشگاهها به عنوان حق خدادادی خود و تحویل آن به نسل جدید می گوید:
زبان ترکی ما زبان عشق و عاطفه مادرانمان ، زبان غیرت پدرانمان ، زبان قهرمانان زن و مرد تاریخ پر افتخارمان و سند هویت و موجودیتمان است!

..............................................................................

منابع:
(1) ویکی پدیا فارسی«روز جهانی زبان مادری»
(۲) کلیه آمارها و اطلاعات مربوط به سازمان یونسکو در این مقاله از مجله ” پیام یونسکو ” شماره ۳۵۹ مورخ بهمن ماه ۱۳۷۹ نقل شده است.