
زبان و فرهنگ در دورة امپراتوری ترکان در ایران (16)
حسن راشدی
" بخشی از کتاب : " ترکان و بررسی تاریخ ، زبان و هویت آنها در ایران "
امپراتوران ترک گرچه از زبان عربی که از زمان حاکمیت اعراب زبان رسمی دولت و زبان دین و دیگر علوم شده بود و زبان دری که زبان شعر و شاعری دربار بود استفاده میکردند؛ ولی از بکارگیری زبان ترکی خود نیز عافل نبودند. سلاطین, امرا, نجبا و دیگر مقامات بلند پایه کشوری و لشکری همه به ترکی صحبت میکردند و درجات و رتبههای ارتش به این زبان بود. دانشمندان و شعرای ترک زبان, علاوه بر زبان عربی و گاهی- دری, به ترکی نیز کتاب مینوشتند و به این زبان شعر میگفتند که زبان عامة مردم بود. در حقیقت آنچه که امروزه از آن به عنوان دموکراسی و پلورالیسم فرهنگی یاد میشود در آن زمان در مورد زبانها و فرهنگهای رایج, بخصوص در مورد سه زبان ترکی, عربی و فارسی دری حاکم بود.
آثار باقیمانده به نظم و نثر ترکی از این دورانها نیز قابل توجه و گرانقیمت است. ولی اولین اثر بجا مانده به خط و زبان ترکی باستان را باید از زمان سومریان آغاز کرد.
آردینی اوخو - ادامه