بیر ایل
ایچینده آنا دیلیمیز توفان قوپاردی!
حسن راشدی : ۲۶ / ۶ / ۱۳۹۵
۱۳۲۴- ۱۳۲۵ هجری شمسی ایلینده و یالنیز بیر ایل آنا دیلیمیز اولان آذربایجان تورکجهسی گونئی آذربایجاندا رسمی و دؤلت دیلی اولدو و مکتب - مدرسه لریمیزده آنا دیلیمیزده درس وئریلدی.
بو بیر ایلین ایچینده بوتون اداره لرین رسمی دیلی تورکجه اولدو و بوتون گزارشلر ، محکمه لر، شکایتلر و بیر سؤزده هر رسمی و غیر رسمی یازیلار آذربایجانیمیزدا دوغما دیلیمیزده یازیلدی.
بیر ایل عرضینده او قدر وطنیمیزین انکشاف و توسعهسی یولوندا مثبت ایشلر گؤرولدو کی ، حتی دوشمنده اونا اعتراف ائتدی.
"ریچارد کاتم " پهلویلر دؤنمینده آمریکانین ایرانداکی " سیا" ماموری و مشهور سیاستچیسی یازیر:
" دموکرات فرقه سینین بیر ایلده تبریزده [آذربایجاندا] گؤردویو ایش ، رضاشاهین ۲۰ ایلده گؤردویو ایشیندن چوخ ایدی!"
بو زاماندا ، هله بوگونکو تکنولوژی ایله بیر ایلده حتی بیر کلاسین درس کتابلارینی بئله یازیب ،حاضیرلاییب ، چاپ ائتدیریب بوتون مدرسه لره وئره بیلمیرلر ، آمما ۱۳۲۴- جی ایلین پاییزیندان ۱۳۲۵ جی ایلین پاییزینا کیمی تبریزین خیابانلاری آسفالت اولدو ، بو شهرده دانشگاه ، رادیو ایستگاهی ، چاپخانا ، مریضخانا ، ایستیخانا ، یئتیم خانا ، یاشلیلار ائولری ، شهر تیاتری و بیر چوخلو رفاهی مرکزلر آچیلدیقدان علاوه بیرینجیدن آلتیجی یه قدر آنا دیلیمیزده درسلیکلر یازیلیب ، کیتابلار چاپ اولوب ،معلملر تربیت اولوب بو درسلیکلر آذربایجانین بوتون مکتبلرینده درس وئریلدی.
بونلارلا یاناشی بوتون رسمی ادارهلرین دیلی آذربایجان تورکجهسی اولدو و آذربایجانین بوتون شهر و کندلرینده یاشایان انسانلار داها اؤز شکایت ، تقاضا و باشقا ایستکلرینی چتینلیکله و یانلیش فارس جملهلرایله یوخ ، راحاتجاسینا اؤز دانیشدیقلاری و بوتون ساوادلی و ساوادسیزلارین باشا دوشدویو جمله لرله دوغما دیلیمیزده یازدیلار.
بلکهده بو بیر ایل ایچینده دیلیمیزین سرعتله انکشاف ائتمهسینی گؤروب و یا ائشیدیب اوندان قورخان آداملار بو گون تبریز بیلیم یوردوندا ( دانشگاهیندا) آذربایجان تورکجهسینده درس وئریلهجگیندن بو قدر قورخویا دوشوب اونون تدریس ائدیلمهسینین قارشیسیندا دایانیرلار!
بو یاخینلاردا عمیم اوغلونون منیم اختیاریمدا قویدوغو و ۱۳۲۵ جی ایله عاید اولدوغو و تورکجه یازیلان بیر شکایت موضوعسو یازیلاری منیم نظریمی اؤزونه چکدی ، بو شکایت بیزیم منطقهده یعنی بو گونکو اردبیل اوستانی ، گئرمی شهری، موران منطقهسینین آتالی ( عطالو)(۱) آدلی کندینده "منظر" آدیندا بیر خانیمین طرفیندن منیم بابام ( بؤیوک بابام ) رحمتلیک احمدخان علیهینه اولموش و او خانیمین ادعاسی اساسیندا آتالی کندینین ناخیری ایچیندن منیم بابام احمدخانین کَلچهسی بو خانیمی ویریب اونا ضرر وئرمیشدیر ولی رحمتلیک بابام بو ادعانی یالانلاییب ، اونون کلچهسینین آدام ویران اولمادیغینا محل آداملاریندان استشهاد آلمیشدیر .
بو شکایت و استشهادلار و نهایت منظر خانیمین رضایتی ۲۳ / ۳ / ۱۳۲۵ تاریخیندن باشلانمیش و ۲۲ / ۴/ ۱۳۲۵ تاریخینده سونا چاتمیشدیر. بو شکایت و استشهادلارین آنا دیلیمیزده و بیر کندده یازیلماسی گؤستریر کی ، او زامان و بیر ایلین ایچینده دیلیمیز نه قدر انکشاف ائتمیش و کند اهالیسی راحاتلیقلا اؤز شکایت ، تقاضا و استشهادلارینی آنا دیلده و راحاتجاسینا یازیرمیشلار .
ایندی او شکایتله باغلی او زاماندا یازیلان استشهادلار ، فرقه حومهسینین احضاری و منظر خانیمین رضایت نامهسی نین تصویری :
بیرینجی استشهادین متنی بو گونکو یازی ایله :
استشهاد اولونور زهرا کندینده اوّلدن ساکین اولان اهالیدن کی، احمدخان حسینقلی اوغلونون کَلچهسی کی، عطالو [ آتالی] کندینده اوتارماغا مشغولدور ، عطالو کندینه گئدن تاریخه قدر زهرا کندینده بیر نفر اوشاق و بؤیوک و آروادا هجوم ائدیب و ویریب یا جزئی بیر آداما اذیت ائدیب [سه] اؤز ایمان و مذهبلریندن ایکی کلمه شهادتلرین مرقوم و امضا بویورسونلار آللاهین و پیغمبرین یانینندا بی اجر اولمازلار .
۲۶ /۳ /۲۵ [۲۶ / ۳ / ۱۳۲۵ هجری شمسی]
عطالو کندینه احمدخان کلچهنی آپاران تاریخه قدر کَلچه زهرا و سیدلر زهرا کندینده هئچ بیر کسی اذیت ائتمهییب و ویرمه ییب. سیدلر زهرا سرحوزهسی جواد اجارودی [ امضا]
عطالو کندینه احمدخان کلچهنی آپاران تاریخه قدر کَلچه زهرا کندینده هئچ بیر کسی اذیت ائتمهییب و ویرمه ییب. زهرا کندینین اهالیسینین طرفیندن :
ارشد مقدم [ امضا] ، بهرام مقدم [ امضا] ، وهاب ون بارماغی [ بارماق اثری] ، باقر ون بارماغی [ بارماق اثری] ، مظاهر ون بارماغی [ بارماق اثری] ، سورخای ون بارماغی[ بارماق اثری] ، بایرام شهباز اوغلونون بارماغی [ بارماق اثری] ، یداله نون بارماغی [ بارماق اثری] ، نوروز ون بارماغی [ بارماق اثری] ، میرزاآقا نون بارماغی [ بارماق اثری]
عطالو کندینه احمدخان گئدنه قدر [ اونون کلچهسی ] هئچ گونه بیر آداما اذیت ائتمه ییب ، ویران حیوان دگیل . آشاغا زهرا سرحوزه سی : قره ...[ امضا]
من الله شکر کاتب آشاغا زهرا [لی] بو تاریخینجه احمدخانین کَلینی آدام ویران گؤرمه میشم . الله شکر سیفی [امضا]
......................................................................................
ایکینجی استشهادین یازیسی بوگونکو شیوه ایله :
استشهاد اولونور ، عطالو کندینده ساکین اولان اهالیدن ، بنده احمدخان حسینقلی اوغلو تقریبا بیر آی یاریمدیر عطالو کندینه وارد اولموشام ، بو تاریخه قدر منیم کَلچه م بیر آداما اذیّت ائدیب و ویریب و منظر خانیمی ویراندا بیر آدام گؤروب [سه] ایکی کلمه اؤز شهادتلرین یازیب و مرقوم بویورسونلار . ملتجی حاجت دور . ۲۶ / ۳ /۲۵ [ ۲۶ / ۳ / ۱۳۲۵ شمسی ایل ]
چنانچه یوخاریدا یازیلان کلچه بو گونکو گونه قدر هئچ کسی ویرمیوب و [ ویرماغینی ] گؤرمه میشیک :
آقا حسین موسی اوغلونون بارماغی [ بارماق اثری ] ، آزادخان اسماعیل اوغلونون بارماغی [ بارماق اثری] ، قارداشخان آدیگؤزل اوغلونون بارماغی [ بارماق اثری ] ، بنده میرزا محمد مشهدی رضا اوغلو عطالو کندینین ناخیرچیسی بیر آی یاریمدیر احمدخانین کلچهسینی اوتاریرام ، فعلا بو کلچه آدام ویران دگول و منظری ویراندا گؤرمه میشم . میرزا محمدین بارماغی [ بارماق اثری ] ، بنده ارشد کدخدای زهرا بو آدام لارین یازدیغین تصدیق ائدیرم ، منیم یانیمدا یازیب شهادت وئردیلر . ارشد مقدم [ امضا ] ، بنده ابوالفضل کاتب ... بو آداملارین یازدیغین تصدیق ائدیرم ، منیم یانیمدا یازیب شهادت وئردیلر [ امضا]
....................................................................................................
اوچونجو یازی ( عریضه نین ) متنی :
[تاریخ] ۱۸ / ۴ / ۲۵
محترم اولان بخشدار گرمی
احترامیله عرض اولونور ، بئیله کی ، منظر آدلی عورت عطالو کندینده ساکین اولان منی پرچین حومهسینه شهادت گؤسترمیشدی کی، منی احمدخانین کلی ویراندا میرزامحمد رضا اوغلو گؤروبدور ، بندهنی پرچین حومهسی آقای جهانگیری ایستهدی و منده گئتدیم . مندن خبر آلدی کی، بو آروادا نه گلیبدیر و منده دئدیم بیلمیرم . منه بیر ایکی سیلی ویردی و دئییردی کی، دئگیلن احمدخانین کلی ویریبدیر و منده دوزین دئییردیم [ آنجاق] اجرایا قویموردو . بیر کَلبهتین [ بیر نوع انبردست ] گتیردی بوینومون دامارین سیخدی و منه دئییردی کی، سن دئگیلن احمدخانین کَلی بو آروادی ویریبدیر و منده قورخومدان دئدیم احمدخانین کلی ویریبدیر و [منهم] سیزه عرض ائدیرم کی، من ناخیرچییم [منهم ] بیلمیرم نه ویریبدیر و سرحومه هر نه یازیبدیر اؤز دئدیکلرین یازیبدیر منیم سؤزومو اجرایا قویمادی .
میرزامحمد رضااوغلو ، عطالو کندینده ساکین اولان . میرزا محمدین بارماغی
..............................................................................
دؤردونجو یازی (احضارین ) متنی :
[تاریخ] ۲۲ / ۴ / ۲۵
آقای احمدخان زهرالو [ زهرالی]
لازیمدیر صاباح آزادلو کندینده ساعت ۱۰ ، گون اورتادان قاباق اؤزوزو معرّفلیک ائده سیز تا اینکی لازیمی تحقیقات اولونسون و رسیده لیک اولوناجاق .
پرچین حومهسینین بلوک حاکیمی ، درستکار [ امضا]
......................................................
بئشینجی یازی (رضایتنامه ) متنی :
محترم اولان پرچین بلوک حکومتی
بنده منظر خانیم داداشین قیزی فعلا آزادلو کندینده ساکین اولان او محترم اولان اداره یه شکایت وئرمیشدیم کی، احمدخان زهرالینین کلچهسی منی ویریب . بو تاریخده بنده احمدخاندان رضایت وئریرم و ابدا احمدخاندان شکایتیم یوخدور . هر آیینه بوندان سونرا تعقیب ائیلهسم لغو ، باطل ، بی اساسدیر . خواهیش ائلیرم او محترم اولان ادارهدن و محترم اولان بخشدار اداره سیندن قضایانی تعقیب ائیلهمهسینلر . [ تاریخ] ۲۲ / ۴ / ۲۵ [ ۲۲ / ۴ / ۱۳۲۵ هجری شمسی ]
منظر خانیمین بارماغی [بارماق اثری ]
کاتب ....نعمت ...زاده [ امضا]
تصدیق اولونور ، آزادلو کدخداسی : ... بابا [ امضا]
بندهنین حضوروندا خاتمه تاپدی و رضایت اولوندو ... [ امضا ]