رفراندوم استقلال کردستان عراق و تاثیر آن بر منطقه
حسن راشدی : ۲۰ شهریور ۱۳۹۶
مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق بدون تصویب مجلس محلی که در حال حاضر تعطیل است ، فقط مشاوره با رئیسان احزاب محلی و گرفتن نظر مثبت آنها برای برگزاری رفراندوم در ۲۵ سپتامبر ۲۰۱۷ ( سوم مهر ۱۳۹۶) را برای استقلال اقلیم کردستان عراق کافی می داند.
علی رغم مخالفت دولت مرکزی عراق، ایران ، ترکیه ، سوریه و حتی آمریکا ، بارزانی نه تنها اصرار بر برگزاری آن در سه استانی که به صورت رسمی جزء مناطق خودمختار به حساب می آید دارد حتی این همه پرسی را در خارج از مدیریت منطقه خودمختار ، چون منطقه کرکوک را هم در برنامه این برگزاری قرار داده است.
کرکوک با این که در کنترل حکومت اقلیم کردستان است، جزئی از این اقلیم محسوب نمیشود و شهر ترکمن نشین به حساب می آید که در سالهای اخیر سکونت کردها در این شهر فزونی یافته است . همیشه بر سر این منطقه میان دولت مرکزی عراق و حکومت اقلیم کردستان اختلاف نظر وجود داشته است. تصمیم به شرکت در رفراندوم جدایی ممکن است باعث تشدید تنشها در استان چند قومیتی کرکوک شود.
حدود سه سال قبل در جریان درگیریهای داخلی در عراق، و پس از محاصره کرکوک توسط نیروهای موسوم به دولت اسلامی (داعش)، پیشمرگهای کرد این استان نفتخیز را تحت کنترل گرفتند.
در ژوئیه ۲۰۱۷ حیدر العبادی، نخستوزیر عراق در جلسه هفتگی هیئت دولت با تکرار مواضع قبلی خود در مورد همهپرسی استقلال منطقه کردستان تأکید کرد که این همهپرسی غیرقانونی و مغایر با قانون اساسی عراق است. وی تأکید کرد که دولت بغداد هرگز در این راستا تعامل نخواهد داشت.
مسعود بارزانی هم در همان تاریخ گفت: گلوله را با گلوله پاسخ خواهیم داد و در مقابل زور بغداد دست بسته نخواهیم بود.
دولت عراق با اینکه مخالف رفراندوم است و آنرا در تضاد با قانون اساسی می داند اما اعلام کرده در صورت وقوع این اتفاق از بکارگیری سلاح اجتناب کرده اما نتیجه همه پرسی را به رسمیت نخواهد شناخت.
در صورتیکه برگزاری همه پرسی در موعد معین برگزار گردیده و رای اکثریت به استقلال اقلیم کردستان داده شود ، موضع ایران و ترکیه در مقابل آن چه خواهد بود موضوعی است که بسیاری با حساسیت آنرا دنبال می کنند.
با اینکه ایران و ترکیه مخالف همه پرسی استقلال کردستان هستند اما ادبیات مسئولین هر دو کشور در مخالفت با این رفراندوم محتاطانه است.
پر واضح است که استقلال کردستان عراق روحیه استقلال در کردهای ایران را تقویت خواهد کرد و گروه های مسلح و غیر قانونی پژاک و دموکرات احتمالا به عملیات مسلحانه بیشتر در داخل ایران دست خواهند زد، اما به نظر می آید نگاه ایران به آینده کردستان مستقل که می تواند بازار خوبی برای ایران باشد مسئولین کشور را به گرفتن موضع محتاطانه در مقابل رفراندوم واداشته است.
موقعیت ترکیه نیز شبیه ایران و حتی حساس تر از آن است، در حال حاضر کالاهای ساخت ترکیه بازار کردستان خودمختار را پر کرده است و شرکتهای ترکیه ای در هر جای اقلیم کردستان به چشم می خورند که کالاها و شرکتهای ایران قدرت رقابت با آن را ندارند ، مسعود بارزانی سیاست عدم حمایت از تروریستهای پ ک ک را هم اتخاذ کرده که خوشایند ترکیه است . ترکیه نمی خواهد این بازار پر رونق را حتی پس از استقلال کردستان هم به راحتی به ایران واگذار کند، لذا گفتار سیاسی خود در مخالفت با مسئله رفراندوم را با در نظر گرفتن همه حوانب امر بیان می کند، گرچه استقلال کردستان کردهای ترکیه را نیز خوشحال خواهد کرد. https://telegram.me/yurddash