یوردداش yurddaş

بو بلاگ آذربایجانلیلارین و ایراندا یاشایان باشقا تورکلرین دیل ، تاریخ ، مدنیت ، فولکلور و انسانی حاقلاری ساحه سینده چالیشیر .

ترکیب جمعیتی – اتنیکی اورمیه در ۱۵۰ سال پیش

+0 بَگَن (Bəyən)

No photo description available.کلانشهر اورمیه - ترکیب جمعیتی ملتهای موجود در ایران بر اساس آمار منبع زبان  شناسی SIL بر اساس آمار ارائه شده از منبع زبان شناسی SIL (سایت:  www.ethnologue.com "در این سایت می No photo description available.

ترکیب جمعیتی – اتنیکی اورمیه در ۱۵۰ سال پیش

           به استناد سالنامه تاریخی آمریکایی

تورک‌ها نزدیک به ٩٢ درصد جمعیت شهر اورمیه

امروزها در کلاب هاوس گاهی صحبتهایی از طرف  افراط گرایان  کُرد در ترکیب جمعیتی شهر اورمیه از گذشته و اکنون و نام آذربایجان غربی  می شود که  نه تنها دلالت بر بیسوادی آنها می کند، بلکه گاهی مایه  تعجب از تعصب کور آنها هم می شود!

این افراط گرایان اصرار بر « استان اورمیه» نامیدن « استان آذربایجان غربی » دارند  بدون آنکه سندی بر ادعایشان داشته باشند، حال آنکه اگر نگوئیم از دو هزار سال پیش، حد اقل از صدها سال پیش شهر «اورمو - اورمی- ارمیه » یا « اورمیه» یکی از شهرهای آذربایجان تاریخی بوده و تعریف و توصیفهای زیادی از موقعیت این شهر و میوه ها، بخصوص از « انگورخلوقی، امرود پیغمبری و آلوی زرد»اش در تاریخ آمده است. 

ما در اینجا فقط به یکی از این اسناد تاریخی اشاره کرده و به بررسی جمعیت اتنیکی اورمیه در 150 سال پیش که در کتاب دائره المعارف  آمربکایی ثبت شده است می پردازیم .

                                                                                                                              


آردینی اوخو - ادامه

فردوسی و تفکر زن ستیزانه و نژادپرستانه او در شاهنامه!

+0 بَگَن (Bəyən)
فردوسی توسی

فردوسی و تفکر زن ستیزانه و نژادپرستانه او در شاهنامه!
 حسن_راشدی : ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰
 مقدمه :
دوشنبه‌، بیست و هفتم اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰، غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و بنیاد سعدی، همایش «روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت ابوالقاسم فردوسی» را برگزار می کند. در این مراسم  آقای حداد عادل، نظام‌الدین زاهدی، سفیر جمهوری تاجیکستان در ایران، عبدالغفور لیوال، سفیر افغانستان در ایران و افراد دیگری از سفرای کشورهای نزدیک را به این مراسم دعوت کرده است.
از طرف دیگر، سال ۱۳۹۹ مبلغ ۴۶ میلیارد تومان از بودجه کشور برای «فرهنگستان زبان و ادب فارسی و بنیاد سعدی» اختصاص داده شد که وظیفه‌اش ساختن واژه‌های جدید و «فارسی خالص!» بجای کلمات و لغات مورد استفاده و جا افتاده عربی، ترکی و دیگر واژه‌های غیر فارسی در زبان فارسی و توسعه زبان فارسی در کشورهای بیگانه است .



آردینی اوخو - ادامه

بابک قالاسی مراسیمی، تاریخی ابتکار!

+0 بَگَن (Bəyən)
BBCPersian.com

بابک قالاسی مراسیمی، تاریخی ابتکار!
 حسن راشدی: تیر آیی‌نین ۷-سی ۱۳۹۹
شرقی آذربایجان اوستانی‌نین مشهور بؤلگه‌سی و جنّته اوخشار «قره داغ» منطقه‌سینین کیچیک شهری«کلئیبر»ین باتی‌سیندا چوخ مشهور تاریخی بیر قالا وار.
بو قالانین آدی تاریخده «بَذ» یا « بَذّ» آدی ایله یاد ائدیلیب، آمما داها چوخ « بابک قالاسی» آدی ایله مشهوردور، چونکو بو مکان اسلام تاریخی‌نین اوچونجو یوز ایللیگینده عباسی خلیفه‌سی علیهینه ۲۰ ایل مبارزه آپاران آذربایجانین ملّی قهرمانی«خرّمدین بابک»ین مبارزه سنگری اولموشدور.
۱۳۷۹ جو هجری شمسی ایلیندن اؤنجه، آذربایجانلی ادیب، موّرخ، اؤیرنجی و بو ملّی دوشونجه لی انسانلارین اؤنجولو رحمتلیک دوکتور زهتابی داغلیق منطقه‌ده  یئرله‌شَن  " بابک قالاسی" یا " بَذ قالاسی" حاقدا  تاریخی حادثه‌لره دایاناراق یای فصلی‌نین ایستی‌سیندن اوزاقلاشیب سرین هاوا و گؤزل طبیعت‌ده ملّی قهرمانیمیزین خاطیره‌سینی  اونوتماماق اوچون بعضی زامانلار ۲۰- ۳۰ نفرلیک توپلومدا "بابک قالاسی" باشینادا چیخیر و عرب خلیفه‌سینه قارشی مبارزه آپاران آذربایجانین تاریخی قهرمانی "بابک‌ خرّمدین"ین  تاریخی قهرمانلیغینداندا سؤز آچیردیلار. آمما ۱۳۷۹ - جو ایل و یاز آیلاریندان، باشقا بیر جریان دیلدن دیله دوشدو!
"بو ایل ( ۱۳۷۹) جمعه گونو  و تیر آیی ۱۰ - و  " بابک خرّمدین "ین  دوغوم گونو ، بابک قالاسیندا عظمتلی مراسیم کئچیریله‌جک ؛ بو مراسیمه آذربایجان شاعیر، یازیچی، ادبیاتچی و عاشیقلاری قاتیلیب آزاد طبیعت‌ده ادبی- فرهنگی مراسیم چرچیوه‌سینده  آذربایجان موسیقیسی و رقصی‌ده اجرا ائده جکلر." 
بو خبرلر و اطلاعیه‌لر او قدر چوخالدی و جدّی لشدی کی، حتی شایعه اولدو بو مراسیمه تورکیه‌‌نین مشهور صنعتچیسی " ابراهیم تاتلیسس"ده قاتیلاجاق و مراسیمده برنامه اجرا ائده جک!


آردینی اوخو - ادامه

" روز ملی شعر و ادب ایران یا روز شعر و ادب فارسی !

+0 بَگَن (Bəyən)

Image result for ‫حیدر بابا دنیا یالان دنیا دی‬‎ 

     روز ملی شعر و ادب ایران یا روز شعر و ادب  فارسی !

                   حسن راشدی ۲۷ شهریور ۱۳۹۶ 


روز ۲۷ شهریور سال ۱۳۶۷ ، روز خاموشی استاد شهریار، شهریار سخن آذربایجان است. شاعری که شعر ترکی " حیدر بابایه سلام " اش به نوشته بسیاری از مطبوعات (روزنامه " ایران " شنبه ۲۱شهریور ۱۳۸۳شماره ۲۹۰۹ به بیش از ۹۰ زبان زنده دنیا ترجمه شده است ، و از این منظر است که استاد شهریار شناخته شده ترین شاعر آذربایجانی در دنیا بخصوص در بین کشورهای ترک زبان است .



آردینی اوخو - ادامه

یک دقیقه سکوت برای استاد شهریار

+0 بَگَن (Bəyən)

   Image result for ‫استاد شهریار‬‎

یک دقیقه سکوت برای استاد شهریار

              محمد حکیم پور

استاد محمد حسین بهجت تبریزی (متخلص به شهریار) آخرین نماینده بازمانده از سنت ادبی ترکی/فارسی ایران بود، که در اواخر دهه شصت خورشیدی جان به جان آفرین تسلیم کرد و جان بسیاری از مشتاقان هر دو سنت ادبی ترکی و فارسی را داغدار کرد. شهریار اما اگر برای جامعه ادبی فارسی کشور، نماینده تداوم سنت ادبی فارسی از رودکی و سنایی و عطار و مولانا و حافظ بود، برای سنت ادبی ترکی بیش از این بود، 

 



آردینی اوخو - ادامه

"سلیم مؤذن زاده " ابدیّته قووشدو!

+0 بَگَن (Bəyən)
">Image result for ‫حاج سلیم موذن زاده‬‎   

."سلیم مؤذن زاده "ابدیّته قووشدو!

آذربایجانین تانینمیش   و " جان عم اوغلی " و باشقا اورک یاندیران نوحه لری ایله  مشهور اولان مداحی " سلیم مؤذن زاده اردبیلی ) بو گون ابدیته قووشدو . .............................................................................................................................................. 
  سلیم موذن زاده مداح مشهور و ذاکر خوش صدای اهل بیت آذربایجان در هشتاد سالگی بدرود حیات گفت!
 
 حاج سلیم موذن زاده اردبیلی در هشتاد سالگی جان به جان آفرین تسلیم کرد. وی از خانواده‌ای مشهور و مؤذن و ذاکر اهل بیت در  اردبیل بود .  این کو


آردینی اوخو - ادامه

سوادآموزی با زبان مادری یک ضرورت برای موفقیت بیشتر است

+0 بَگَن (Bəyən)

                                    معاون وزیر آموزش و پرورش:

 

    تلفیق سوادآموزی با زبان مادری یک ضرورت برای موفقیت بیشتر است

معاون سوادآموزی وزیر آموزش و پرورش ایران گفت: کیفی بخشی سواد آموزی در کشور ضروری است و در این راستا اگر سواد آموزی با زبان مادری همراه باشد، موفق تر خواهد بود.

به نقل از ایرنا، علی باقرزاده امروز چهارشنبه ۲۸مهرماه۱۳۹۵، در جلسه کارگروه بهبود کیفیت سواد آموزی استان آذربایجان غربی افزود: آموزش ها در بخش سواد آموزی در دنیا به زبان مادری انجام می شود و هم اکنون باب توجه به این موضوع در کشور نیز گشوده شده است.

 



آردینی اوخو - ادامه

آب دریای خزربه همه جامی تواندبرود به جز " دریاچه اورمیه " !

+0 بَگَن (Bəyən)
Image result for ‫دریاچه ارومیه‬‎ 

                      آب دریای خزر به همه‌جا می تواند برود به جز " دریاچه اورمیه " !
جغرافی دان برجسته کشور که چند سال پیش در مخالفت با انتقال آب دریای خزر به مناطق دیگر دلایلش را مطرح کرده بود، در جدیدترین اظهارنظر این کار را معقول ترین کار ممکن دانست!
کد خبر: ۵۸۱۳۵۳
تاریخ انتشار: ۲۸ فروردین ۱۳۹۵ - ۱۳:۲۶ - 16 April 2016
جغرافی دان برجسته کشور که چند سال پیش در مخالفت با انتقال آب دریای خزر به مناطق دیگر دلایلش را مطرح کرده بود، در جدیدترین اظهارنظر این کار را معقول ترین کار ممکن دانست!

به گزارش خبرآنلاین انتقال آب دریای خزر به کویر که اولین بار سال ها پیش و در زمان ریاست جمهوری آیت الله هاشمی رفسنجانی مطرح و سال ها بعد در زمان محمود احمدی نژاد پیگیری شد، همیشه موافقان و مخالفانی داشته است. این طرح در سال 91 به طور جدی در دستور کار قرار گرفت و بنا شد که تا پایان همان سال خط انتقال آب دریای خزر پس از ورود به استان سمنان در منطقه چشمه روزیه به دو خط برای انتقال به شرق استان و نیز شهرستان گرمسار تقسیم و هدایت می‌شود.

در ادامه برنامه ریزی برای این طرح قرار شد خط انتقال آب دریای خزر پس از ورود به استان سمنان، باید در دو خط لوله انتقال مجزا، یکی برای شهرستان‌های دامغان و شاهرود و دیگری به غرب استان هدایت و تقسیم شود.


آردینی اوخو - ادامه

ایلک دفعه بئل- کورَک آدلاری نئجه یارانمیشدیر ؟

+0 بَگَن (Bəyən)

                  ایلک دفعه

                                        بئل- کورَک آدلاری نئجه یارانمیشدیر ؟

                                                       حسن راشدی

" بو مقاله ایلک دفعه ۱۳۶۷ جی ایلده یازیلمیش و ۶/۱۵/ ۱۳۶۷ تاریخینده مطبوعاتدا چاپ اولموشدور "

 

اینسانین هر بیر زاماندا آد قوْیماغا احتیاجی اوْلموشدور.

 ابتدایی اینسانلار گونده‌لیک احتیاجلارینی تأمین ائتمک اوچون آدلاردان استفاده ائتمه‌یه اؤزلرینی مجبور گؤرموشلر. ائله نظره گلیرکی، ابتدایی اینسانی آد قوْیما فکرینه دوشَن زامان هر شئی‌دن اوّل اؤز هَنده‌وَرینده اوْلان شئی‌لره آد قوْیموش و اوْنلاردان گونده‌لیک دانیشیغیندا استفاده ائتمیشدیر.

ایلک آدلارین نئجه یارانماسی باره‌ده هئچ بیر بحثه گیریشمه‌دن ظن ائدیریک کی، اینسان اؤز بدنی‌نین ظاهری اعضاسینا آد قوْیماغی ایلک لازیمی آدلاردان سایمیش و باشقا شئی‌لره‌ده آد قوْیماقدا بدن اعضاسی آدلاریندان استفاده ائتمیشدیر.



آردینی اوخو - ادامه

اؤلومومه سئوینیرم !

+0 بَگَن (Bəyən)

                                            اؤلومومه سئوینیرم !

                                           حسن راشدی  24 - دی - 1383   

  آچیقلاما : بو مقاله 10 ایل قاباق یازیلمیشدیر  

 " اؤلومومه سئوینیرم "  بو سؤز یقین كی ، چوخلارینی شاشیرا بیلر ؛ آما، اینانین كی، منیم بو دئدیگیم قیسا جُمله ، ایناندیغیم بیر  گئرچكدیر .

15 یاشیمدان دوغولدوغوم كندیمیزدن آیریلاندان بو گونه كیمی گؤردویوم یوخولارین یوزه دوخسان بئشینی كندیمیزده گؤرموشم؛ ائله ایندی ده گؤرورم ! اؤلندن سونرادا بو كندده دفن اولاجاغیما ایندی‌دن سئوینیرم ؛ لاپ ائله ایكی - اوچ یاشلی بیر اوشاق اویونجاقدان سئوینَن كیمی  ؛ آخی او زامان  ، ابدی یاتاجاغیم یئرین  گون چیخانی ،  گون باتانی ، گونئیی و قوزئیی آذربایجان اولاجاق ؛ یعنی مهربان آذربایجان آنانین قوجاغیندا ابدی اولاراق راحاتلیقلا یاتاجاغام !

                         



آردینی اوخو - ادامه

غلامحسین ساعدی؛ جادوگری كه تاثیر جادویش همچنان ادامه دارد

+0 بَگَن (Bəyən)

غلامحسین ساعدی؛ جادوگری كه تاثیر جادویش همچنان ادامه دارد

 تاریخ انتشار23/11// 2013 10:17:07 AM UTC  (2 آذر 1392 )

امروز روز درگذشت كسی است كه در هر روز زندگی اش، جانش را برای زنده ماندن انسان، اندیشه، آزادی، هنر، ادب و زبان مادری تقدیم كرد . غلامحسین ساعدی روز سه شنبه ۲٤ دی ماه ۱۳۱٤ از پدری علی اصغر نام و مادر طیبه نام در تبریز به دنیا آمد.

پدربزرگ مادری او از مشروطه خواهان تبریز بود و خانواده ی پدری-اش در دستگاه ولیعهد مظفرالدین شاه، شغل و مقامی داشتند. ساعدی در زمان كودكی اشغال آذربایجان توسط قوای نظامی روسیه و همچنین حكومت یك ساله فرقه دمكرات به رهبری سید جعفر پیشه وری را تجربه كرد ه است.



آردینی اوخو - ادامه

شاگیرد معلّیمه درس وئردی !

+0 بَگَن (Bəyən)

       شاگیرد معلّیمه درس وئردی !

                                                شعری فارسجا سویله ین : وحید  امینایی

                             دیلیمیزه چئویرَن :  حسن راشدی 10 /شهریور/ 1392

  

آچیقلاما : بو چئویرمه‌ده «‌اوّلی و دوّمی » یئریه علی و حمید آدلاری قویولموشدور ، عین حالدا بو چئویرمه حسن راشدی‌نین ایلك چئویرمه‌سی‌دیر

..................................................................

 عصبی ، همده توتولموشدوم من ...

بیر معلم اولاراق :

« اؤزومو آز سانیرام ،

گَره‌كیر سَرْت و بیرآز جدّی اولام !»

بونو بیر گون اؤزومه آنلاتدیم .

صینیف  اؤیرنجی‌سینه  قوْرخو - اطاعت لازیم .... !



آردینی اوخو - ادامه

حكیم تیلیم خان

+0 بَگَن (Bəyən)
              " تیلیم خان " یوُردوندا  !

                                     حسن راشدی 

                                      13/4/1392    

 " حكیم تیلیم خان" ا  توتولان هر ایلكی مراسیم  ، بو ایل ده جمعه گونو 14/4/1392  تاریخینده اونون كندی " مره غئی " ده توتولاجاق ، آلتداكی مقاله -1386 - جی ایل تیر آیی نین   29 وندا بو آدلیم شاعیریمیزه ساوا شهری نین " مره غئی" كندینده توتولان مراسیمده اوخونموشدور كی ، حؤرمتلی اوخوجولارا تقدیم ائدیلیر .

وطنیمیزین و ائلیمیزین فخری ساییلان، شعرلری ‌دیللر ازبری، اؤیودو - نصیحت‌لری‌ دیلدن‌دیله، اورَكدن اورَگه گزیب دوْلانان حكیم تیلیمخان آدینا قوُرولان قورولتای‌دا اشتراك ائتمگه گؤره اورَكدن سئوینیرم. بیز یاخشی بیلیریك وطنیمیزین مختلیف گوشه‌‌لرینده، دوْغما ادبیّات و مدنیّت خزینه‌میزین اینجی و میرواری‌لری‌نین چوْخو، هله‌ده غربت توزو آلتیندادیر،

 



آردینی اوخو - ادامه

دوكتور زهتابی شعرلری

+0 بَگَن (Bəyən)

   دوكتور زهتابی‌دن چاپ اولمامیش ایكی شعر                            

                                                                                          

      عنادلی یاهی         

وئریب سعادتیمی, آلمیشام فلاكتی من

          بوٍتون جهانه دَییشمم اینان بو حالتی من

سئوینمه دردیمه, قوْودوم چیٌخاندا یوُردومدان

قاپیمدان ایت تك اؤزوم, عیشی, استراحتی من



آردینی اوخو - ادامه

« صبر ائله دیك »

+0 بَگَن (Bəyən)

 « صبر ائله دیك » 

                      بختیار واهابزاده

                  ......................................   

             آچان گوندن گؤزوموزو

             اومیدلرین لایلاسیندا

                          خومار گؤردوك اؤزوموزو.

              آرزوموزو وئرمه دیلر

            بیزه آنجاق دؤز دئدیلر ،

                               ائله بیلدیك دوز دئدیلر !!



آردینی اوخو - ادامه