یوردداش yurddaş

بو بلاگ آذربایجانلیلارین و ایراندا یاشایان باشقا تورکلرین دیل ، تاریخ ، مدنیت ، فولکلور و انسانی حاقلاری ساحه سینده چالیشیر .

خبر تدریس ترکی و کردی در مدارس ...!

+0 بَگَن (Bəyən)

Image result for ‫آنا دیلده مدرسه‬‎ 

               آموزش زبانهای تُرکی و کردی در مدارس

 کد خبر: ۵۹۴۰۲۲تاریخ انتشار: ۱۲ خرداد ۱۳۹۵ - ۰۷:۴۷ - 01 June 2016

«دولت دستور داده زبان‌های محلی کردی و تُرکی در مدارس استانهای خاص آموزش داده شود.» موضوعی که دیروز علی یونسی، دستیار ویژه رئیس‌جمهوری در امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی از آن خبر داد. به نوشته ایران، این مسأله در حالی مطرح می‌شود که حسن روحانی از همان ابتدای اعلام نامزدی خود نیز البته پیگیر احیای زبان‌های محلی ترکی و کردی بود .



آردینی اوخو - ادامه

خُرداد قیامی‌نین ایل دؤنومو

+0 بَگَن (Bəyən)

                                             

  Image result for ‫قیام خرداد آذربایجان‬‎     

                         خُرداد قیامی‌نین ایل دؤنومو

                                      حسن راشدی

آچیقلاما : بو مقاله ایلک دفعه خُرداد قیامی نین بیرینجی ایل دؤنومونده یازیلدی 

28 / 2 /1386

1385 – جی ایلین اردیبهشت آیی‌نین 22 – سینده «ایران» قزئتینده تورکلر علیهینه چَکیلَن توهینلی کاریکاتورا اعتراض اوْلاراق 8 گون سوْنرا و خُرداد آیی‌نین بیرینجی گونو، تبریز شهرینده، گنج اؤیرنجیلردن توتدو دانشگاه اوستادی، معلّیم، ایشچی، تاجیر و عادی کسبه‌یه قَدَر یوز مین‌لرله اینسان ، تبریز خیابانلاریندا توپلوم و مدنی اعتراضا ال آتاراق «ایران» گونده‌لیگینده، اوتانمادان و حیاسیز‌جاسینا میلیونلارلا تورک اینسانینا سرت حورمتسیزلیگی قیناییب اؤلکه مسئوللارینا و بوتون دونیایا اعتراضلارینی بیلدیردیلر.

تبریز اهالیسی‌نین شدتلی اعتراضیندان سوْنرا ، اورومیه‌لیلر، اوْندان سوْنرا «سولدوز» (نقده)، قوشاچای، زنجان، خیاوْ، موُغان ، اردبیل و آذربایجانین باشقا شهرلری و‌ حتّا تهراندا یاشایان تورکلر بو عمومی اعتراضا قوشولاراق آذربایجان میلّتینه توهین ائدَنلره و شوونیستی دوشونجه‌نی «ایران» قزئتی یولو ایله یایانلارا اؤز غضب‌لرینی گؤستردیلر.



آردینی اوخو - ادامه

" مغان شهر " یا پارس آباد ؟

+0 بَگَن (Bəyən)

                                                

                                  ( سمت چپ مارک Roa این تاکسی داخل جدول مستطیل نوشته : " ویژه پارساباد" )

                                       " مغان شهر " یا پارس آباد ؟    

                                           حسن راشدی ، بازنویسی :

                                               اول خرداد ۱۳۹۵

                                                                                                                                                                                                 سالهای زیادی از پیروزی انقلاب اسلامی نگذشته بود و یکی از همکلاسیهای دوران دبیرستانی‌ام تصدّی بخشداری پارس‌آباد را به عهده داشت، در آن زمان در نامه‌ای که از تهران برایشان ارسال کردم آدرس: آذربایجان شرقی ( آن زمان استان آذربایجان شرقی دو نیمه نشده بود و نام آذربایجان تاریخی که با نام تاریخی اردبیل عجین است بر روی استان امروزی اردبیل می‌درخشید) مغان شهر (پارس‌آباد) بخشدار محترم جناب آقای…» را بر روی پاکت قید کردم.

در نامه، بعد از سلام و احوال‌پرسی و بازگوئی خاطراتی از دوران دبیرستان، با بخشدار محترم درد دل کرده و نوشته بودم که دیگر نام "پارس‌آباد " که برگرفته از نام یک شخص و وابسته به دولت و دستگاه خاندان پهلوی ها بوده مناسب این شهر نیست و بهتر است نام این شهر با جایگزینی مناسب، با نام منطقه و تاریخ پر افتخار گذشته اش پیوند داشته باشد. از همین رو نام «مغان‌شهر» و یا هر نامی که برگرفته از نام تاریخی مغان باشد را برای نامگذاری این شهر پیشنهاد کردم.



آردینی اوخو - ادامه

پدرم خواستار رسمی شدن زبان ترکی در ایران بود (1)

+0 بَگَن (Bəyən)

 Image result for ‫دکتر جواد هیئت‬‎ 
                     پدرم خواستار رسمی شدن زبان ترکی در ایران بود


                               قسمتی از خاطرات دکتر جواد هئیت با نام

                                          " خاطرات من و پدرم " (1)

.....بعد از رفتن پیشه‌وری و سرکوب فرقه دموکرات، هیئت وزراء در حضور قوام السلطنه تشکیل می‌شود و پدرم هم به‌درخواست قوام السلطنه به‌مناسبت طرح مسائل آذربایجان، در جلسه هیئت دولت شرکت می‌کند‌.

در آنجا وقتی مسئله آذربایجان و سرکوب آن از طرف قوای دولتی مطرح می‌شود، پدرم می‌گوید:  من پیشنهادی دارم که باید مطرح کنم‌.

"حالا که کشور ما از ارتش بیگانگان تخلیه و ارتش بر همه جای ایران حتی آذربایجان مسلط شده بیایید زبان ترکی آذری را به‌عنوان زبان دوم کشور تصویب کنیم تا برای همیشه این بهانه از دست اجانب و طرفداران آن‌ها گرفته شود و جریان گذشته دیگر تکرار نشود‌."

از قرار روایت برادرم  فیروز از پدرم ، عدّ‌ه‌ای از وزراء حاضر در جلسه عکس‌العمل شدید نشان می‌دهند و می‌گویند:



آردینی اوخو - ادامه

سهراب طاهیر دونیاسین دگیشدی

+0 بَگَن (Bəyən)

  Image result for söhrab tahir                   ایکی آذربایجانین نیسگیللی شاعیری 

                                      سهراب طاهیر دونیاسینی دگیشدی             

ایکی آذربایجانین نیسگیللی شاعیری "سهراب طاهیر"  1305 جی هجری شمسی ایل و مرداد آیی نین 15 ینده گونئی آذربایجانین آستارا شهرینده و صنعتکار عائله سینده دونیایا گؤز آچدی. 1320 جی ایل عائله سی ایله بیرلیکده تبریز شهرینده ساکین اولدو و 1325 جی ایل تحصیلینه داوام ائتمک اوچون قوزئی آذربایجانا و " باکی" شهرینه گئتدی. 1325 جی ایل آذربایجان نهضتی محمدرضا شاه قوشونو طرفیندن سرکوب اولوب گونئی آذربایجاندا سوی- قیریم باشلاندیقدا و گونئی آذربایجانا شوونیسم دیکتاتورلوغو حاکیم اولدوقدا سهراب طاهیر دانیشگاهدان فارغ التحصیل اولاندان سونرا داها گونئی آذربایجانا دؤنمه ییب " باکی " شهرینده قالارغی اولدو و  یاشاماغا داوام ائتدی !

 



آردینی اوخو - ادامه

بیر "تلگرام " یازیسیندا اولان بحث‌دن

+0 بَگَن (Bəyən)

    Image result for ‫لوگو تلگرام‬‎ 

                                    بیر "تلگرام " یازیسیندا اولان بحث‌دن

                                  تورکلر یوخسا تاتلار آذربایجانلی‌دیرلار ؟

                                       حسن راشدی: 15اوردیبهشت1395
 

" آچیقلاما : نئچه آی اؤنجه بیر تلگرام یازیسندا بیر دوست، آذربایجان مسئله‌سی ایله باغلی مندن بعضی سورغولار ائتمیشدی ، منده اونا ائله تلگرام صحیفه سینده جاوابلار یازدیم ، ایندی او سورغولار و منیم جاوابلاریم ائله او صحیفه ده یازیلان کیمی سیز حؤرمتلی اوخوجولارا تقدیم اولور ؛ یالنیز او دوستون آدینی یازیب سوی آدی نین ایلک حرفینی بورادا گتیریرم ."

hasan rashidi, [24.10.15 16:13]

سلام حؤرمتلی محبوب. م  

 ایندی سیزین ایکینجی سورغولارین جاوابینی یازماق زامانی گلیب چاتیب . منی  باغیشلایین جاواب یازماق گئج اولدو . ایکی گون ؛ یعنی بیر گون بیر گئجه منیم اینتئرنتیم کسیلمیشدی ، بو گون چالیشیر . حؤرمتلی و عزیز محبوب ، اگر سیز منیم یازدیغیم " ترکان و بررسی تاریخ ، زبان و ...." کیتابیمی اوخویوبسوزسا منیم اورادا  آذربایجاندا تورک دیلی‌نین باره سینده یازدیغیم مطلبلر تماما مستند اولاراق یازیلیب . یعنی هر بیر ادعایا رفرنس وئره رک سند گتیرمیشم مگر اینکه اؤزومون بیر مسئله باره‌ده مستقیل نظریم اولموش اولا ، اوندا اؤز نظریمی دئمیشم اودا یئنه باشقا نظریه‌لره استناد ائده رک .



آردینی اوخو - ادامه

آب دریای خزربه همه جامی تواندبرود به جز " دریاچه اورمیه " !

+0 بَگَن (Bəyən)
Image result for ‫دریاچه ارومیه‬‎ 

                      آب دریای خزر به همه‌جا می تواند برود به جز " دریاچه اورمیه " !
جغرافی دان برجسته کشور که چند سال پیش در مخالفت با انتقال آب دریای خزر به مناطق دیگر دلایلش را مطرح کرده بود، در جدیدترین اظهارنظر این کار را معقول ترین کار ممکن دانست!
کد خبر: ۵۸۱۳۵۳
تاریخ انتشار: ۲۸ فروردین ۱۳۹۵ - ۱۳:۲۶ - 16 April 2016
جغرافی دان برجسته کشور که چند سال پیش در مخالفت با انتقال آب دریای خزر به مناطق دیگر دلایلش را مطرح کرده بود، در جدیدترین اظهارنظر این کار را معقول ترین کار ممکن دانست!

به گزارش خبرآنلاین انتقال آب دریای خزر به کویر که اولین بار سال ها پیش و در زمان ریاست جمهوری آیت الله هاشمی رفسنجانی مطرح و سال ها بعد در زمان محمود احمدی نژاد پیگیری شد، همیشه موافقان و مخالفانی داشته است. این طرح در سال 91 به طور جدی در دستور کار قرار گرفت و بنا شد که تا پایان همان سال خط انتقال آب دریای خزر پس از ورود به استان سمنان در منطقه چشمه روزیه به دو خط برای انتقال به شرق استان و نیز شهرستان گرمسار تقسیم و هدایت می‌شود.

در ادامه برنامه ریزی برای این طرح قرار شد خط انتقال آب دریای خزر پس از ورود به استان سمنان، باید در دو خط لوله انتقال مجزا، یکی برای شهرستان‌های دامغان و شاهرود و دیگری به غرب استان هدایت و تقسیم شود.


آردینی اوخو - ادامه

کارتن خوابهای حامله تهران و سرپوش مسئولان !

+0 بَگَن (Bəyən)
Image result for ‫کارتن خوابی در تهران‬‎     
                                             
  کارتن خوابهای حامله تهران و سرپوش مسئولان !

     ح . ر :  ۲۴ / ۱ / ۱۳۹۴

                                                          

من بعضی وقتها که برای انجام کاری  به راه آهن تهران می رفتم ،  در شمال غربی میدان راه آهن و یا نزدیک مکانی که امروزه پارگینگ چند طبقه شده است از مکانی می گذشتم که متروکه بود . در این مکان متروکه  آدمهای معتاد بدبخت ، صورت دوده زده و پر از چرکی را می دیدم  که داخل کارتنها کز کرده اند و در بینشان زن هم هست !

اتفاقا سن این زنهای بدبخت هم خیلی زیاد نبود و می توانستند حامله شوند ، همیشه این سئوال در ذهنم جولان می داد که آیا در بین این ۴ - ۵ مرد این زن بدبخت چگونه روز را به شب و شب را به روز می رساند  و آیا در این میان هیچ رابطه جنسی غیر عادی صورت نمی گیرد  که سبب حاملگی غیر منتظره این زنان بدبخت شود ؟

اما خودم را چنین قانع میکردم که این بدبختها آنچنان در درد  و بدبختی  و خماری مواد مخدر غوطه ور هستند که فرصت  فکر کردن به این موضوع را هم پیدا نمی کنند !



آردینی اوخو - ادامه

" داغلیق قره باغ " یا قره باغ کوهستانی ...

+0 بَگَن (Bəyən)

 

                           " داغلیق قره باغ " یا قره باغ کوهستانی

                                و ترکیب جمعیتی گذشته و کنونی آن


        قره‌‌باغ نام منطقه‌ای در داخل جمهوری آذربایجان و در جنوب غربی آن قرار دارد.  این نام برگرفته از دو کلمه قره و باغ است؛ بر خلاف تصور عموم ،کلمه «قره» در ترکی علاوه بر معنای سیاه، به معنای بزرگ و وسیع نیز هست. از این‌رو، قره‌ باغ به منطقه یا محلی گفته می‌شود که در آنجا باغ‌های وسیع و انبوه وجود داشته است . یکی از قدیمی‌ترین اقامتگاه‌های انسان‌های اولیه به نام «غار آزیخ» در کوه‌های قره‌باغ کشف شده است.

موقعیت جغرافیایی


جمهوری آذربایجان ودر داخل آن منطقه قره‌‌باغ در همسایگی شمال‌غرب ایران و در شمال رود ارس قرار دارد. قلمرو این منطقه از رشته‌کوه‌ قفقاز کوچک شروع شده و تا اراضی واقع در میان رودهای ارس و کر ادامه می‌یابد. این منطقه کوهستانی مساحتی بالغ بر ۴،۳۷۸کیلومترمربع دارد و بر اساس آخرین سرشماری انجام گرفته در سال ۱۹۸۹، شمار جمعیتی آن در حدود ۱۸۹۰۲۹ نفر بوده است. از شهرهای مهم این منطقه می‌توان به خان‌کندی و شوشا اشاره کرد



آردینی اوخو - ادامه

بیز ده واریق!

+0 بَگَن (Bəyən)
‫آذربایجان‬‎ ile ilgili görsel sonucu

                            

                                         بیز ده  واریق!

                                                         حسن راشدی

 


ایران کثیرالملّه بیر اؤلکه‌دیر؛ بو اؤلکه‌ده مختلیف دیل‌لرده، او جمله‌دن تورک، فارس، تورکمن، عرب، لُر، بلوچ، کورد، مازنی (مازندرانی) ، گیلک و باشقاب دیللرده دانیشیلیر[1]، لاکین آذربایجان تورکجه‌سی ایله فارس (دری) دیلی بو اؤلکه‌ده ان چوخ دانیشیلان و نفوس باخیمیندان ان چوخ جمعیّتی اولان ایکی دیل‌دیر.

1390 – جی هجری گونش ایلی و ان سوْن اؤلکه نفوس ساییمی اساسیندا ایرانین 669/149/75 میلیون نفر جمعیتی واردیر.[2] بو جمعیّتین یـوزده قیرخا (40٪) یاخین و یا 30 میلیون حـدودوندا دانیشانلاری تورکـجه دانیشیرلار.[3]

طبیعی دیرکی، بو 30 میلیون تورکجه دانیشان اینسانلارین، ایران داخلینده جمعیّتلری چوخلوغو اساسیندا و فارس اؤلکه داشلاری قَدَری، اؤلکه‌نین بوتون مادی و معنوی امکانلاریندان فایدالانماغا، اؤزللیکله آنا دیلده یعنی آذربایجان تورکجه‌سینده تحصیل آلماغا حق‌لری وار.



آردینی اوخو - ادامه

جشن سال نو بهاری ( نوروز ) میراث ملل

+0 بَگَن (Bəyən)
 novruz bayramı ile ilgili görsel sonucu    

                                   جشن سال نو بهاری ( نوروز )میراث ملل   

                                         حسن راشدی : 27 اسفند 1394

بنا به پیشنهادجمهوری آذربایجان،[۱]مجمع عمومی سازمان ملل در نشست  ۲۳ فوریه ۲۰۱۰ ( ۴ اسفند۱۳۸۸) ۲۱ ماه مارس را به‌عنوان روز جهانی عید نوروز، به‌رسمیت شناخت و آن را در تقویم خود جای داد. در متن به تصویب رسیده در مجمع عمومی سازمان ملل، نوروز، جشنی که قدمتی بیش از ۳ هزار سال دارد و امروزه بیش از ۳۰۰ میلیون نفر آن را در کشورهای بالکان ، اطراف دریای سیاه ، قفقاز ، خاورمیانه ، آسیای میانه و …جشنمی‌گیرند توصیف شده‌است.

گرچه بعضیها اجرای مراسم روز نو بهاری و یا نوروز را به پارسیان نسبت می دهند ولی این جشن  سابقه بسیاری طولانی تر از آن دارد که بعضی ها آنرا به سلاطین ساسانی پارسیان و یا حتی هخامنشیان نسبت دهند .



آردینی اوخو - ادامه

" آتاتورک " ایله "رضا شاه "-ین تورکجه دیپلماتیک دانیشیق‌لاری!

+0 بَگَن (Bəyən)

Image result for ‫آتاتورک و رضا شاه‬‎ 

                                             " آتاتورک " ایله "رضا شاه "-ین

                                            تورکجه دیپلماتیک دانیشیق‌لاری!

                                                ح . راشدی ۲۰ اسفند ۱۳۹۴


۱۳۸۹ - جو ایلده  تورکیه‌ده تصادف اوزه‌رینده تاپیلان بیر فیلم‌ده رضا شاهین ۱۳۱۳– جو هجری شمسی ایلی و خرداد آیی‌نین۲۶- سیندا(۱۹۳۴ میلادی ۱۶- جون ) تورکیه‌یه سفری اثناسیندا آتاتورک ایله دیپلوماتیک دانیشیق‌لاری، عین حالدا آتاتورکون باشقا اؤنملی دانیشیق‌لاری تورکیه رادیو- تئلویزیون‌لاری و مطبوعاتیندا اؤزل یئر آلمیشدیر،آتاتورک ایله رضا شاهین گؤروشونده، آتاتورک استانبول تورکجه‌سی ایله و رضا شاه آذربایجان تورکجه‌سی ایله بیر - بیرلر ینی دیپلوماتیک تعارف‌لرله قارشیلاییرلار.



آردینی اوخو - ادامه

انتخابات ۷ اسفند ۹۴ مجلس شورای اسلامی و خبرگان چه پیامی داشت ؟

+0 بَگَن (Bəyən)

    Image result for ‫انتخابات ایران 1394‬‎                     

                         انتخابات ۷ اسفند ۹۴ مجلس شورای اسلامی و خبرگان

                                                  چه پیامی داشت ؟

                                       حسن راشدی:  ۱۱ اسفند ۱۳۹۴

انتخابات روز جمعه هفتم اسفند ۱۳۹۴ پیامی را به مسئولین کشور و به کل مردم ایران داد که:  " هیچکدام از تلاشها برای جهت دادن رای مردم به طرف خاص که مورد نظر عده ای باشد نتیجه بخش نیست !"

از ۵۰ میلیون نفری که واجد شرایط رای دادن در ایران بودند اندکی بیش از %۶۰ ، یعنی کمی بیش از ۳۰  میلیون نفر به پای صندوقهای رای رفته و آراء خودرا به صندوقها ریختند ، با توجه به ملاحظات خاص و دغدغه هائیکه همیشه در بین افراد بوده حدود بیست میلیون نفر حاضر نشدند به پای صندوقهای رای بروند .



آردینی اوخو - ادامه

«روز جهانی زبان مادری» یعنی چه ؟!

+0 بَگَن (Bəyən)

Image result for ‫روز جهانی زبان مادری‬‎  
                                  «روز جهانی زبان مادری» یعنی چه ؟!

                                       حسن راشدی  اول اسفند 1394

روز ۲۱ فوریه (۲ اسفند) از طرف سازمان یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شده‌است. نامگذاری این روز در کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۱۹۹۹ به منظور کمک به تنوع زبانی ، فرهنگی و جهت جلوگیری از مرگ زبانها انجام گرفته است . مجمع عمومی سازمان ملل متحد  نیز به دلیل اهمیت زبان مادری و تاثیر مثبت آن در آموزش کودکان ، سال ۲۰۰۸ را سال جهانی زبان‌ها اعلام کرد.
تصمیم به نامگذاری روز جهانی زبان مادری ، برای جلوگیری از میان رفتن زبانها و فرهنگهایی گرفته شده است که هر کدام از این زبانها ثروت معنوی و سند هویت و موجودیت ملل و اقوامی است که به آن زبان صحبت می کنند ولی بر اثر حاکمیت مطلق یک زبان به عنوان زبان رسمی و دولتی در کشورهائیکه دارای تنوع زبانی و فرهنگی هستند به صورت اجباری و به عنوان زبان تحصیل در مدارس و دانشگاههای سراسر کشور بکار گرفته می شود و در مقابل از تحصیل و تدریس دیگر زبانها جلوگیری می گردد.
علت نامگذاری روز جهانی زبان مادری مربوط به حادثه سال ۱۹۵۲ می باشد که در این سال دانشجویان دانشگاههای شهر داکا پایتخت امروزی کشور بنگلادش که در آن زمان پاکستان شرقی نامیده می‌شد و هنوز مستقل نشده بود، جهت رسمی و ملی کردن زبان بنگالی به عنوان دومین زبان پاکستان (در کنار زبان اردو) تظاهرات مسالمت آمیزی در این شهر براه انداختند که به دنبال این حرکت دانشجویان، پلیس به آنها تیر اندازی کرده عده‌ای از آنها را کشت.

 



آردینی اوخو - ادامه

آذربایجانیهای ایران خودشان باید از حق خود دفاع کنند !

+0 بَگَن (Bəyən)

 

آذربایجانیهای ایران خودشان باید از حق خود دفاع کنند !

در زمانی که حیدر علی‌یف (​پدر الهام علی‌یف  رئیس جمهور کنونی آذربایجان ) مسئولیت ریاست جمهوری آذربایجان را به عهده داشت ، وزیر امور خارجه وی در سفرش به آمریکا  در مصاحبه ای که با خبرنگاران آمریکایی داشت از حقوق پایمال شده ۳۰ میلیون آذربایجانیهای ایران سخن گفت که حتی حق تحصیل به زبان ترکی آذربایجانی در حد ابتدایی هم ندارند !

به دنبال این مصاحبه ، ایران  اعتراض خودرا به دولت جمهوری آذربایجان اعلام کرد که مصاحبه وزیر امور خارجه اش در آمریکا دخالت در امور داخلی ایران است.

بعد از این اعتراض ، حیدر علی‌یف رئیس جمهور آذربایجان در یک نطق تلویزیونی کشور گفت :

اعتراض ایران به مصاحبه وزیر امور خارجه ما در آمریکا به حق بوده ، برای اینکه :

30 میلیون مردم آذربایجان جنوبی باید خودشان از حقوق خود در ایران دفاع کنند نه وزیر امور خارجه ما ...!




آردینی اوخو - ادامه