+0 بَگَن (Bəyən)
آذربایجان تاریخی و محدودة آن از نظر مورخین(14)
حسن راشدی
بخشی از کتاب : " ترکان و بررسی تاریخ ، زبان و هویت آنها در ایران "
از نظر تاریخی در مورد چگونگی نام آذربایجان در بین مورخین نظریات متفاوتی با توجه به معنا و مفهوم این نام وجود دارد, بعضی از مورخین این نام را بر گرفته از چهار کلمة ترکی «آذ, ار, بای, گان» که منتسب به قوم «آذ» یا «آس» است میدانند,[1] بعضیها آنرا بر گرفته از نام حاکم آذربایجان در زمان حملة اسکندر مقدونی, «آتروپات» میپندارند و بعضیها هم این نام را در ارتباط با کلمة «آذر» (آتش در پارسی باستان) تصور میکنند؛ ولی آنچه که واقعیت دارد نام آذربایجان از قدیم الایام شامل نواحی شمالی و جنوبی رودخانه ارس میشده و این نام تنها پس از استقلال جمهوری آذربایجان در سال ۱۹۱۸ بر روی سرزمین شمالی ارس گذشته نشده است. این نام همواره در طول تاریخ علاوه بر قسمت جنوبی رود ارس, قسمت شمالی آن را نیز شامل میشده است.
گرچه در تاریخ ناحیة بین دو رود کُر و اَرَس«الران», «ارّان» و «آران» نامیده شده و در نوشته بعضی از مورخین نیز به تنهایی و به عنوان ایالت مستقل, از آن یاد شده است ولی این ناحیه همواره بخشی از آذربایجان بوده و چون منطقة نسبتاً گرمسیری هم هست در فرهنگ مردم آذربایجان «آران» به منطقة گرمسیر و غیرکوهستانی نیز گفته میشود.
عنایت اله رضا از مخالفین نام آذربایجان در شمال رود ارس در پیشگفتار کتاب « آذربایجان و اران» مینویسد:
آردینی اوخو - ادامه
به
مناسبت " روز جهانی زبان مادری " 
